© All rights reserved by lifescience-corner.blogspot.com

Mikotoksyny

Mikotoksyny są produktami wtórnego metabolizmu różnych rodzajów grzybów strzępkowych tzw. pleśni, należących do rodzajów Aspergillus, Penicillinum i Fusarium, które wytwarzają je jako produkt uboczny w procesach metabolicznych lub jako produkt służący w celach obronnych, mogą mieć silne działanie toksyczne, właściwości mutagenne lub teratogenne, mogą powstawać w szerokiej gamie artykułów rolnych i w różnych warunkach środowiskowych. Ze względu na różnorodne efekty toksyczne i wysoką odporność na działanie temperatury, obecność mikotoksyn w żywności i w paszach stanowi potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt, powodując trudności lub straty w hodowli zwierząt.[1]

Produkty rolne mogą ulec zanieczyszczeniu w każdym momencie, począwszy od rozwoju rośliny na polu, poprzez zbiór, jak też w trakcie obróbki, przechowywania i transportu gotowego produktu. Ponieważ na każdym z tych etapów skład flory grzybowej jest różny, w wyniku zaniedbań podczas procesu produkcyjnego, obróbki i przechowywania, produkt może zostać zanieczyszczony różnymi mikotoksynami. Aby powstały mikotoksyny musi dojść do zakażenia żywności pleśnią, z tym że nie zawsze zapleśniała żywność musi zawierać mikotoksyny. I na odwrót – fakt, iż produkty rolne zawierają niewiele pleśni lub nie zawierają jej wcale, nie oznacza, że są wolne od mikotoksyn. Wiele mikotoksyn jest niewrażliwych na obróbkę cieplną, w wyniku czego są one stabilne w przeciętnych warunkach stosowanych podczas gotowania i przygotowania żywności.[2]

Spośród poznanych ogółem ponad 300 mikotoksyn, około 100 zaliczyć można do toksyn wytwarzanych przez grzyby należące do rodzaju Fusarium. Z grona wielu znanych mikotoksyn, intensywnym badaniom podlega około 20 grup, z czego tylko 5 lub 6, ze specyficznego punktu widzenia (rolnictwo). Są to:

  • aflatoksyny B1, B2, G1, G2 i M1 [Aspergillus flavus, A. parasiticus, A. nomius]
  • ochratoksyna A [Penicillium verrucosum, Aspergillus alutaceus]
  • patulina [Penicillium expansum, spergillus clavatus, Byssochlamys nivea]
  • fumonizyny [Fusarium moniliforme, F. proliferatum]
  • deoksyniwalenol (trichoteceny) [Fusarium graminearum, F. culmorum, F. crookwellense, F. sporotrichoides, F. poae, F. acuminatum]
  • zearalenon [Fusarium graminearum, F. culmorum, F. crookwellense][3]

Występują w wielu produktach spożywczych np. w zbożach, orzechach, przyprawach, owocach, warzywach, mięsie pozyskanym od zwierząt skarmianych zainfekowanymi paszami, mleku… ;-|

Skutki

Związki te mogą powodować:

  • silne zatrucia pokarmowe

a także wykazują właściwości rakotwórcze, powodujące uszkodzenia:

  • wątroby
  • nerek
  • układu rozrodczego 
  • i układu nerwowego

Objawy

W przypadku zwierząt z obniżoną odpornością może dojść do manifestacji objawów chorobowych najczęściej ze strony:

  • układu oddechowego 
  • i pokarmowego

Fretka narażona na działanie mikotoksyn ma początkowo łagodne objawy kliniczne przypominające alergię:

  • zmęczenie
  • nieżyt nosa
  • zapalenie spojówek, zatok, krtani i skóry

Oddziaływania mikotoksyn mogą przejść w przewlekły lub ostry charakter, zależy to od dawki i czasu narażenia na kontakt z toksynami:

  • oprócz zaburzeń w metabolizmie białek, tłuszczów i węglowodanów 
  • mogą prowadzić do zaburzeń w syntezie kwasów nukleinowych, co wywołać może uszkodzenie nerek i wątroby
  • a także rozwój choroby nowotworowej[4]

by: Ana

foto:
1) lifescience-corner.blogspot.com
© All rights reserved or Some rights reserved, publikacja powyższych zdjęć wymaga zgody autorów 

literatura:
[1] Pitet A.: Naturalne występowanie mikotoksyn w żywności i paszach – nowe dane. Wyd. Naturan 2005, 12, 1
[2] Scott P. M.: Effect of food processing on mycotoxins. J. Food Prot. 1984, 47, 489
[3] Jarosław Balas, Mikotoksyny jako źródło zanieczyszczeń żywności pochodzenia roślinnego, Borgis – Postępy Fitoterapii 2/2006, s. 98-104 
[4] Sylwia Jarzynka, Maria Dąbkowska, Irena Netsvyetayeva, Ewa Swoboda-Kopeć, Borgis – Medycyna Rodzinna 4/2010, s. 113-119
[5] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997
[6] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991
[7] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999
[8] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988
[9] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000
[10] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007
[11] „How to read your report” Wellness Inc., 1993
[12] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993
[13] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992
[14] „Ferret breeding” James McKay, 20064 

  • Mykotoksyny, to trucizny prowadzące do zaburzeń w metabolizmie białek, tłuszczów i węglowodanów… Mogą także prowadzić do zaburzeń w syntezie kwasów nukleinowych, co może wywołać uszkodzenie nerek i wątroby, a także rozwój choroby nowotworowej (skażenie dotyczy głównie produktów roślinnych)… ;-|