foto: miot 0 sztuk (ciąża urojona)

Ciąża urojona

Samice fretek to dobre aktorki ciążowe… Wręcz „oskarowo” potrafią udawać ciążę lub jej brak, a rzeczywistość okazuje się przeciwieństwem ich wyglądu… 


foto: miot 10 sztuk

Na pierwszym zdjęciu od góry mamy ciąże urojoną, na drugim ciąże właściwą… Obie samiczki przytyły w ciąży ponad 400g, obie miały zaróżowione sutki, obie wyliniały, obie miały twardy brzuszek, zejście czopu i krwawienia okołoporodowe… Ale tylko jedna z nich była „oszustką” do ostatniej minuty… ;-)

Z ciążą urojoną u fretki możemy mieć do czynienia zarówno u samic hodowlanych, jak i niehodowlanych a występuje, gdy:

  • nie dochodzi do zapłodnienia 
  • zastosowane zostają metody wyciszenia rui w trakcie jej trwania
  • mamy do czynienia z silnymi zaburzeniami hormonolnymi

Samice hodowlane

Gdy skojarzymy parkę fretek i wszystko przebiegnie zgodnie ze scenariuszem, to nawet gdy wystąpią symptomy ciąży nie możemy być pewni rezultatu… Prawie w 50% przypadków możemy mieć do czynienia z ciążą urojoną (rzekomą)…

Potwierdzenie ciąży nie jest proste… Ani badanie palpacyjne, ani USG nie są miarodajne… Nawet, wykonanie obu badań w 4 tygodniu ciąży nie daje żadnej pewności, czy mamy do czynienia z ciążą prawdziwą, czy urojoną, a mogą bardzo zestresować samiczkę (z tego powodu, w wielu hodowlach odchodzi się od tych zbędnych i nierzetelnych zabiegów, aby minimalizować stres i ewentualne powikłania, np. obumieranie embrionów czy poronienia)… Tak więc, dopiero po terminie porodu, będziemy mieć całkowitą pewność i potwierdzenie z jaką ciążą mamy do czynienia… ;-)


foto: miot 7 sztuk

Uwaga!

  • Małe ciąże, 1-3 szczeniaki, łatwo można pomylić i odebrać jako ciążę urojeniową… warto w dniu planowanego porodu lub dzień po udać się na badanie USG (jeśli ma czułą głowicę) lub RTG, wykluczające taką ewentualność… w przypadku takich ciąż samiczka może nie mieć wystarczająco silnych skurczów i wymaga pomocy weterynaryjnej… maluchy przenoszone, często ulegają uduszeniu i rodzą się martwe

 
foto: miot 3 sztuki

Przyczyny ciąż urojonych u samic hodowlanych

Brak zapłodnienia samic hodowlanych może być spowodowane czynnikami związanymi z dziedziczeniem lub bytowymi (środowiskowymi)…

Do czynników dziedzicznych obciążających samice i samce należy zaliczyć:

  • schorzenia i niedorozwój narządów rodnych
  • zaburzenia w wydzielaniu hormonów płciowych
  • chów wsobny i inbred (bezpłodność jako skutek krycia w bliższym lub dalszym pokrewieństwie)

Do czynników środowiskowych należy zaliczyć:

  • błędy żywieniowe
  • zbytnie otłuszczenie, co powoduje niechęć samców do krycia, a u samic może mieć wpływ na plemność oraz może spowodować komplikacje porodowe
  • zbyt młody lub zbyt zaawansowany wiek
  • zbyt krótkie krycie
  • zbyt późna pora roku
  • wysoka temperatura (mniejsza płodność samców)
  • choroby narządów płciowych
  • stan zdrowia
  • zbyt duża liczba fretek na jednym terytorium

Samice niehodowlane

Pewnie każdy sobie myśli, że jak nie rozmnaża samiczki, nie daje jej do „kawalera” na krycie, to taka przypadłość jak „ciąża urojona” nie może mieć miejsca… Niektórzy mogą się łatwo przekonać jak bardzo są w błędzie… ;-p

Każdy opiekun, który zastosuje na swojej samiczce jedną z metod wyciszania rui w trakcie jej trwania, może spodziewać się ciąży urojonej u swojej milusińskiej… Jak to możliwe?… To proste, każda z metod przerywających ruję działa tak jakby samiec wgryzł się w kark i pokrył samiczkę, co w następstwie doprowadza do „indukowanej owulacji”… Jednym słowem, środki wyciszające uwalniają produkcję hormonów luteinizujących (LH), a organizm fretki reaguje na ten sygnał „owulacją” i przechodzi z jednej fazy do drugiej cyklu rozrodczego, w tym przypadku z fazy rui do fazy ciąży urojonej (nawet w przypadku samic po kastracji)…

Przyczyny ciąż urojonych u samic niehodowlanych

Symptomy ciąży urojonej

Ciążę urojoną można z łatwością wziąć za normalną, albo normalną pomylić z urojoną w przypadku samic hodowlanych… W przypadku samic wyciszanych jedną z metod wiemy na pewno, że mamy do czynienia z ciążą urojoną… Symptomy takiej ciąży to:

  • wzrost apetytu
  • wzrost wagi, która może rosnąć do ostatniego dnia ciąży (42), ale może też „skakać”, zatrzymać się lub spadać po 3 tygodniu – to jedna z oznak, świadczących o tym, że jednak możemy mieć do czynienia z ciążą urojoną (ale nie zawsze)
  • zmiany behawioralne typowe dla samic w ciąży (pobudzenie, pilnowanie legowiska, obserwacja otoczenia, nadwrażliwość na dźwięki, agresja)
  • wylinka od 3 tygodnia „ciąży”
  • zaróżowienie sutków
  • powiększenie sutków 
  • zaokrąglony brzuszek jak na zdjęciu (samiczka w ciąży urojonej) – gdy krótko przed terminem porodu, brzuch jest miękki w dotyku, to mamy drugą z oznak, że możemy mieć do czynienia z urojeniówką (ale jak jest mały miot, możemy się pomylić)
  • laktacja
  • zejście czopu
  • krwawienie i plamienie okołoporodowe

Tak samiczki ciężarne, jak i te z urojoną ciążą, mogą mieć wszystkie, część lub brak powyższych symptomów przez okres do 42 dni …

Samice hodowlane, po upływie 42 dni, przeważnie w ciągu kolejnych 7-14 dni wchodzą w kolejną rujkę, a samice niehodowlane w fazę urojonego macierzyństwa… 

Zagrożenia urojonej ciąży

  • urojone macierzyństwo
  • zmiany psychiczne i behawioralne
  • ropomacicze (najczęściej występujące w pierwszych 50 dniach, liczonych od momentu krycia/przerwania rui)
  • zapalenie macicy
  • zapalenie pochwy
  • zapalenie sutków lub całych listw mlecznych (gdy wystąpi laktacja)

Przebieg ciąży urojonej jest przeważnie łagodny i nie wymaga interwencji weterynaryjnej, ale zalecam obserwację i monitoring samiczki… Wszelkie wysięki ze sromu czy sutków, zasinienia sutków, dziwne zachowanie, jak np. nadmierne picie, zbytnia agresja powinny być skonsultowane z prowadzącym lekarzem weterynarii…

…

by: Ana

foto by:
1) ferretta.pl

literatura i linki:
[1] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997
[2] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991
[3] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999
[4] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988, 1998
[5] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000
[6] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007
[7] „How to read your report” Wellness Inc., 1993
[8] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993
[9] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992, 2001
[10] „Ferret breeding” James McKay, 2006

…