Tłuszcze zwierzęce

Tłuszcze zwierzęce są kolejnym, zaraz po białkach (proteinach), głównym składnikiem diety fretki, które dostarczają niezbędnych składników pokarmowych oraz energii… Głównym źródłem tłuszczu zwierzęcego jest samo mięso, które zawiera go od 3 do 55%… 

Fretka może otrzymywać tłuszcz z następujących produktów:

1. Masło i tłuszcze zwierzęce – 80-100 % tłuszczu
2. Jajka – ok. 11 % tłuszczu
3. Twarogi – 1-9 % tłuszczu
4. Mleko pełne owcze lub kozie – 4-7 % tłuszczu
5. Ryby – 0,1-13 % tłuszczu
6. Oleje – 80-100 % tłuszczu

Jak widzimy tłustość mięsa jest w dość szerokim przedziale od 3 do 55%, a zapotrzebowanie fretki w zależności od wieku i pory roku oscyluje pomiędzy 20 a 35%… Gdy skarmiamy fretkę mięsem chudym, tj. żabie udka lub piersi kurczaka, konieczna jest dodatkowa suplementacja tłuszczu do wymaganego poziomu… W takich przypadkach możemy posiłkować się następującymi produktami:

• łój, słonina, sadło, np. tłuszcz gęsi, kaczy, wołowy (kwas linolenowy) 
• masło krowie, kozie i tłuste śmietany (wit. A, kwas linolenowy)
• produkty komercyjne, np. sproszkowany tłuszcz wołowy
• a także smalec wieprzowy (kwas linolenowy i arachidonowy)

Oleje

Kolejnymi tłuszczowymi dodatkami, jakimi możemy się posiłkować w diecie fretki są oleje rybie, czyli tłuszcze w postaci płynnej, które dodatkowo są cennym źródłem kwasów NNKT… Oleje rybie powstają z mięsa i ości, różnią się składem w zależności od:

• gatunku ryby
• miejsca jej bytowania
• sposobu odżywiania 
• stopnia rozwoju gonad

W diecie fretkowej możemy stosować olej z łososia lub z innych gatunków ryb, z przewagą kwasów n-3 nad kwasami n-6, gdyż podajemy je po to, aby wyrównać ich stosunek w diecie mięsnej, gdzie obecnie wynosi on 10:1 (n6:n3), często nawet 20:1, a powinien być maksymalnie 4:1 z tendencją do 1:1…

Suplementacja tych olejów jest ograniczona i możemy stosować je w ilości 15-23% (mniej niż 1/4) całego tłuszczu… 

Podajemy go w niewielkich ilościach, około 0,5ml na fretkę / na całodobowy posiłek (gdy mamy tylko jedną fretkę możemy użyć strzykawki 2 lub 5ml do odmierzenia odpowiedniej dawki i podać fretce, a w przypadku większej ilości fretek podajemy do posiłku pół/całą łyżeczkę od herbaty po wcześniejszym sprawdzeniu jej pojemności – też możemy użyć strzykawki, napełniamy ją wodą i przelewamy na łyżeczkę, aż do wypełnienia – sprawdzamy ile mililitrów znikło ze strzykawki, co będzie pojemnością naszej łyżeczki)… 

Trany

 

To również oleje rybie, ale z innej części ciała, czyli z wątroby, np. dorsza, rekina… W diecie fretek możemy stosować trany bezsmakowe (broń boże o smaku cytrynowym, czy innym!), ale ich suplementacja jest całkowicie inna niż innych olejów z uwagi na bardzo duże ilości witaminy A i D…

Aby nie przedawkować tych witamin, możemy użyć maksymalnie 0,5ml tranu rybiego na 1kg mięsa i nie podajemy go maluchom poniżej 12 tygodnia życia, gdyż może skutkować zaburzeniem gospodarki wapniowo-fosforanowej i doprowadzić do krzywicy! …

Trany, najlepiej podawać w okresie jesienno-zimowym i podczas wiosennej wylinki…

Ważne!

Najlepiej jak tłuszcze zwierzęce będą:

• urozmaicone i zmieniane oraz zamiennie stosowane z olejami rybimi (cały czas stawiamy na różnorodność w diecie fretek!)
• oleje rybie powinny pochodzić z tłoczenia na zimno i bez zbędnych substancji „uszlachetniających”
• odpowiednio przechowywane
• podawane od razu z uwagi na łatwość ich utleniania i szybkie jełczenie

Zaburzenia ustrojowe w niedoborze NNKT

• zmiany skórne:
  – zwiększona przepuszczalność skóry
  – zmniejszone wydzielanie gruczołów łojowych (łuszczenie się skóry)
  – hiperplazja nabłonkowa
  – odbarwienie skóry
• masa ciała:
  – spadek przyrostu
• krążenie:
  – powiększenie serca
  – osłabienie kurczliwości mięśnia sercowego
  – zwiększenie łamliwości naczyń włosowatych i zwiększenie przepuszczalności
  – zmiany załamka QRS w EKG
  – wzrost zawartości wolnych kwasów tłuszczowych w surowicy krwi
  – spadek zawartości triacylogliceroli i fosfolipidów w surowicy krwi
• nerki:
  – wzrost masy narządu
  – zmiany martwicze
  – krwiomocz
  – nadciśnienie nerkowe
• płuca:
  – nagromadzenie się cholesterolu
• wątroba:
  – wzrost masy narządu
  – wzrost zawartości triacylogliceroli i fosfolipidów w tkance wątrobowej
• gruczoły dokrewne:
  – nadnercza – wzrost masy narządu u samców i zmniejszenie u samic
  – tarczyca – zmniejszenie masy narządu
• reprodukcja:
  u samic:
  – zaburzenia owulacji
  – resorpcja płodu
  – zahamowanie laktacji
  u samców:
  – zmiany degeneracyjne nabłonka kanalików nasiennych
  – bezpłodność
• metabolizm:
  – zmiany w składzie kwasów tłuszczowych większości tkanek
  – zaburzenia transportu cholesterolu
  – wzrost zawartości cholesterolu w wątrobie, nadnerczach i tkance skórnej
  – zmniejszenie stabilności lipoprotein błon komórkowych
  – przyśpieszenie obrzmienia mitochondriów
  – zmniejszenie syntezy ATP w mitochondriach serca i wątroby
  – zmniejszenie biosyntezy prostagladyn – zaburzenia czynności wielu tkanek i narządów
  – zwiększenie wrażliwości na zakażenia bakteryjne
  – zmniejszenie odporności na działanie promieni X
  – zmniejszenie ostrości wzroku
  – osłabienie napięcia mięśniowego
  – wzrost spożycia wody
  – zwiększone przyjmowanie pokarmów, przy zmniejszonej retencji azotu w ustroju

Wpływ nadmiaru NNKT na ustrój

Zbyt duża podaż wielonienasyconych kwasów tłuszczowych może być przyczyną:

• powstawania nowotworów
• a także niedokrwistości
• zalegania treści pokarmowej w jelicie cienkim oraz mas kałowych w jelicie grubym, co powoduje zmianę flory bakteryjnej w jelitach – dochodzi wówczas do powstawania ciał rakotwórczych – stwierdzono, że bakterie jelitowe odgrywają określoną rolę w powstawaniu raka gruczołu sutkowego u samic
• zatykania kosmków jelitowych, a co za tym idzie zubożonego wchłaniania i przyswajania wartości odżywczych z pokarmu

Toksyczne są również nienasycone hydroalhadenty powstające na skutek utleniania wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Mają one wpływ na stabilność błon komórkowych, ich przepuszczalność, funkcjonowanie i aktywność enzymów występujących w błonach…

Uwaga!

• unikamy tłuszczów zjełczałych (utlenionych) i zepsutych, gdyż możemy doprowadzić do chorób wątroby i nerek oraz innych narządów wewnętrznych
• nie należy stosować wyłącznie olei rybich z wyłączeniem roślinnych, zwłaszcza w przypadku samic ciężarnych, karmiących oraz rosnących szczeniąt – grozi poważnymi komplikacjami w rozwoju mózgu maluszków!¹²

…

by: Ana

foto:
1) ferretta.pl
© All rights reserved or Some rights reserved, publikacja powyższych zdjęć wymaga zgody autorów 

literatura:
[1] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997
[2] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991
[3] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999
[4] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988
[5] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000
[6] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007
[7] „How to read your report” Wellness Inc., 1993
[8] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993
[9] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992
[10] „Ferret breeding” James McKay, 2006
[11] szkolnictwo.pl
[12] „Different ratio between n-6 and n-3 fatty acids in diets for lactating mink (Mustela vison) dams – effect on milk and kit tissue fatty acid composition”, Mette Ulf Hansen^1,2, Mikael Lassén1, Anne Helene Tauson², Hilmer Sørensen³ and Tove Clausen⁴, ¹ Danish Agricultural Advisory Service, National Centre, Fur Animals, Udkærsvej 15, 8200 Århus N, Denmark. *Corresponding author: muh@landscentret.dk, ² The Royal Veterinary and Agricultural University, Department of Animal and Veterinary Basic Sciences, Grønnegaarsdvej 3, 1870, Frederiksberg C, Denmark. ³ The Royal Veterinary and Agricultural University, Department of Chemistry and Biometry, Thorvaldsensvej 40, 1871 Frederiksberg C, Denmark. ⁴ Danish Fur Breeders Research Center, Herningvej 112C, Tvis, Holstebro, Denmark, VIII International Scientific Congress in Fur Animal Production – ‘s-Hertogenbosch, The Netherlands, 15-18 September 2004

…