Witamina B9 (B11, kwas foliowy, folacyna, M)

Witamina B9, M należy do witamin rozpuszczalnych w wodzie, co oznacza, że jej nadmiar wydalany jest z moczem i trudno ją przedawkować… 

Minimalna ilość referencyjna dziennego zapotrzebowania na kwas foliowy (witaminę B9) przez fretkę wynosi 50mcg (0,05mg) na 1kg m.c.1… Karmiąc fretkę naturalnym, urozmaiconym pokarmem, tj.: wątroba (738-290mcg!), żółtka (146mcg), serca kurze (72mcg), kawior (50mcg), algi agar (580mcg), siemię lniane (87mcg), zapewnimy jej najlepiej przyswajalny kwas foliowy2… 

Rola kwasu foliowego

  • reguluje różne procesy metaboliczne w organizmie, np. bierze udział jako koenzym w przenoszeniu reszt jednowęglowych
  • udział w syntezie DNA – bierze udział w zachowaniu materiału genetycznego, w przekazywaniu cech dziedzicznych komórek, reguluje ich podział, wzrost i funkcjonowanie – bierze udział w procesie podziału komórek
  • jest niezbędnym koenzymem w procesie krwiotworzenia w szpiku kostnym 
  • jest niezbędna do produkcji endorfin
  • uczestniczy w syntezie choliny, puryn, pirymidyn i niektórych aminokwasów
  • wpływa dodatnio na system nerwowy i mózg
  • zapobiega uszkodzeniom, tzw. cewy nerwowej u płodu, ma pozytywny wpływ na wagę i rozwój noworodków
  • usprawnia funkcjonowanie układu pokarmowego, uczestniczy w tworzeniu soku żołądkowego, zapewnia sprawne działanie wątroby, żołądka i jelit
  • jest czynnikiem antyanemicznym, pobudza procesy krwiotwórcze, czyli powstawanie czerwonych krwinek – współuczestniczy z witaminą B12 w regulacji tworzenia i dojrzewania czerwonych krwinek
  • chroni organizm przed nowotworami (szczególnie rakiem macicy)

Nadmiar witaminy B9

Nadmiar kwasu foliowego wydalany jest z moczem, nadając mu jasnożółte zabarwienie… Witamina nie jest toksyczna, ale jej zwiększone dawki (ponad 1,5mg/dzień) mogą powodować:

  • nudności 
  • wzdęcia
  • brak apetytu
  • zaburzenia układu nerwowego i pokarmowego
  • tworzenie szkodliwych kryształów folacyny w moczu, uszkadzających nerki
  • alergia skóry
  • osłabienie działania leków przeciwdrgawkowych

Niedobór witaminy B9 

Kwas foliowy wytwarzany jest przez florę bakteryjną w jelitach oraz występuje prawie wyłączenie w połączeniu z witaminą B12… Zwiększenie podaży obu tych witamin wskazane jest w przypadku:

  • ciąży
  • stosowania leków przeciwdrgawkowych (sulfonamidy, sulfasalazyna)
  • stosowania doustnej antykoncepcji
  • przewlekłego stresu
  • dializ
  • zespołu złego wchłaniania, z zaburzeniami trawienia
  • rekonwalescencji po operacjach, przewlekłych chorobach 
  • uporczywych biegunek
  • starszego wieku

Objawy:

  • owrzodzony język
  • spadek wagi ciała
  • depresja
  • lęk
  • osłabienie ruchowe kończyn (neuropatia)
  • ból

Skutki:

  • zaburzenia w syntezie kwasów nukleinowych, aminokwasów, białek jądrowych
  • powstawanie ciężkich wad rozwojowych układu nerwowego u płodu (wady cewy nerwowej, z której rozwija się mózg i rdzeń kręgowy)
  • zahamowanie wzrostu i odbudowy komórek w organizmie
  • spowolnienie syntezy DNA i replikacji (podziału komórek)
  • mała ilość czerwonych ciałek we krwi, tzw. anemia megaloblastyczna (makrocytowa)
  • upośledzenie funkcji układu nerwowego – stany niepokoju, lęku, depresja, nadmierna drażliwość, bezsenność
  • zaburzenia w trawieniu i we wchłanianiu składników odżywczych z przewodu pokarmowego – niedożywienie, biegunka, zmniejszony apetyt, obniżona masa ciała, stany zapalne języka oraz błony śluzowej, liczne awitaminozy
  • zahamowanie wzrostu

Występowanie

  • w produktach zwierzęcych: wątroba, żółtko, mleko, twarogi, polędwiczki z indyka, ryby (dorsz, makrela, mintaj, morszczuk, śledź)
  • drożdże
  • w produktach roślinnych: soja, kiełki i otręby z pszenicy, warzywa liściaste, szczególnie zielonolistne (natka pietruszki, sałata, szpinak, kapusta, brokuły, szparagi, kalafiory, brukselka) a także pomidory, groch, fasola, soczewica, buraki, orzechy, słonecznik, pomarańcze, banany, awokado, chleb, ziarna zbóż

Ważne!

  • podczas obróbki termicznej produktów dochodzi do utraty od 50 do 90% czynnych związków kwasu foliowego
  • wrażliwy także na światło słoneczne
  • chroniony przez dodatek kwasu askorbinowego (witamina C)

—–

1 ilości referencyjne podane są dla 1000g fretki (50g posiłku o wartości kalorycznej 200kcal) i należy przeliczać je odpowiednio do wagi fretki, np. dla 500g fretki wartości referencyjne mnożymy razy 0,5, dla 1500g, mnożymy razy 1,5, itd., itp.

2 zawartość witamin w 100g danego produktu

by: Ana

foto:
1) ferretta.pl
© All rights reserved or Some rights reserved, publikacja powyższych zdjęć wymaga zgody autorów

literatura:
[1] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999
[2] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988, 1998
[3] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997
[4] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991
[5] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000
[6] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007
[7] „How to read your report” Wellness Inc., 1993
[8] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993
[9] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992
[10] „Ferret breeding” James McKay, 2006
[11] „Zasady żywienia”, Kunachowicz H., Czarnowska-Misztal E., Turlejska H., WSiP, 2007
[12] zdrowie.med.pl
[13] doz.pl

  • Kwas foliowy w diecie fretek… Niedobory witaminy B9 w diecie samic ciężarnych i karmiących (których zapotrzebowanie jest wielokrotnie większe niż dzienna dawka referencyjna dla fretki) może upośledzać rozwój płodu o podłożu ciężkich wad cewy nerwowej oraz doprowadzać do anemii megaloblastycznej…

    Świeża i surowa dieta może zapobiegać takim stanom, gdyż kwas foliowy ginie w 90% tylko poddany obróbce termicznej, czyli każda karma przemysłowa jest pozbawiona tego „hormonu szczęścia”, albo ma zamiennik syntetyczny… ;-|