Żelazo wchodzi w skład hemoglobiny (65%) i mioglobiny (mięśnie – 12%), odpowiedzialnych w ustroju za transport tlenu… Żelazo jest jednym z istotnych mikroelementów, które są tak ważne w prawidłowym przebiegu różnych procesów metabolicznych odbywających się w organizmie, co sprawia że jego niedobór może być zgubny w skutkach… Żelazo jest składnikiem porfiryn, np. hemu, który buduje hemoglobinę – białko wypełniające erytrocyty, czyli czerwone krwinki krwi… 

Dzienne zapotrzebowanie fretki na żelazo określone jest na poziomie 2,7mg na 1kg m.c.1

Rola

  • wchodzi w skład hemoglobiny i mioglobiny, odpowiedzialnych w ustroju za transport tlenu
  • bierze udział w procesach utleniania (ma zdolność zmiany swojego stopnia utleniania)
  • tworzy związki rozkładające nadtlenki, tj. enzymy: katylazy i peroksydazy 
  • tworzy związki transportujące jony oraz elektrony (FAD, FMN)
  • służy do budowy i odnowy komórek oraz tkanek
  • jest składnikiem niektórych enzymów potrzebnych do syntezy DNA i RNA, a także kolagenu, składnika chrząstek, skóry, dziąseł, zębów

Niedobór

Przyczyny niedoboru żelaza:

  • ciąża 
  • obfite krwawienie 
  • krwawienia z przewodu pokarmowego 
  • niedokwasota żołądka 
  • zaburzone wchłanianie żelaza 
  • dieta uboga w mięso 
  • okres dojrzewania (zwiększone zapotrzebowanie)

Objawy:

  • niedokrwistość – anemia
  • bladość
  • niedotlenienie tkanek narządów wewnętrznych
  • sucha, popękana skóra, łamliwość włosów
  • zmęczenie, apatia
  • duszność

Nadmiar

Nadmiar żelaza wydalany jest z organizmu z kałem, moczem i potem oraz podczas krwawień… Przyczyny nadmiaru żelaza:

  • nadmierne wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego 
  • hemochromatoza (choroba uwarunkowana genetycznie polegająca na spichrzaniu żelaza w organizmie) 
  • wielokrotne przetaczanie krwi

Objawy:

  • zaparcia 
  • wzdęcia 
  • hemochromatoza: marskość wątroby, cukrzyca, ciemna pigmentacja skóry, kardiomiopatia

Przyswajalność

Nie z każdego jedzenia żelazo przyswaja się równie dobrze… Przyswajalność żelaza z pożywienia kształtuje się następująco:

  • zwierzęcego na poziomie 35-40%
  • roślinnego na poziomie 1-10%

W normalnych warunkach, organizm jest w stanie przyswoić (zmetabolizować) zaledwie do 20% żelaza z ww. liczb…

Najcenniejszym źródłem tego pierwiastka są (do 20%):

  • mięso (głównie konina, dziczyzna, kaczka, gęś, wieprzowina, wołowina, cielęcina, baranina – wątroba, śledziona, szpik kostny)
  • żółtka jaj
  • ryby

Słabo (do 2%) wchłania się żelazo z:

  • warzyw (np. brokułów, grochu, pietruszki, botwinki, fasoli, jarmużu, soczewicy, soi, szpinaku)
  • owoców (także suszonych, np. moreli, porzeczek, brzoskwiń, winogron), orzechów

Przyswajanie żelaza jest lepsze w obecności witaminy C, dzięki której żelazo zostaje przekształcone do dwuwartościowego i w takiej formie ulega wchłonięciu w przewodzie pokarmowym…… Dlatego warto podawać naturalne produkty, które w nią obfitują: natkę pietruszki, paprykę, czarne porzeczki… Na podwyższenie wchłaniania i wykorzystania żelaza mają także wpływ: kwas foliowy  oraz miedź…

Z kolei, wchłanianie żelaza jest utrudnione przy obecności w ustroju:

  • wapnia i fosforu 
  • oraz szczawianów, które obecne są w następujących produktach roślinnych: burak czerwony, szczaw, szpinak i rabarbar
  • lub fitynianów, występujących w produktach zbożowych, roślinach strączkowych, orzechach

Żelazo spożyte z pokarmem wchodzi w reakcję z kwasem solnym w żołądku… Powstaje żelazo trójwartościowe, które nie ulega wchłanianiu… 

Źródła

  • hemoglobina (231mg)
  • spirulina (31,9mg)
  • algi (21,4)
  • małże (14)
  • skorupki jaj (12mg)
  • kawior (11,9)
  • wątroba królicza (8mg)
  • siemię lniane (5,7mg)
  • serca kurze (5,9mg)
  • sardela (3,3mg)2

—–

1 ilości referencyjne podane są dla 1000g fretki (50g posiłku o wartości kalorycznej 200kcal) i należy przeliczać je odpowiednio do wagi fretki, np. dla 500g fretki wartości referencyjne mnożymy razy 0,5, dla 1500g, mnożymy razy 1,5, itd., itp.

2 zawartość w 100g danego produktu

by: Ana

foto:
1) ferretta.pl
2) ferretvendetta.com
© All rights reserved or Some rights reserved, publikacja powyższych zdjęć wymaga zgody autorów
 

literatura:
[1] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999
[2] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988, 1998
[3] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997
[4] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991
[5] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000
[6] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007
[7] „How to read your report” Wellness Inc., 1993
[8] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993
[9] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992
[10] „Ferret breeding” James McKay, 2006
[11] „Zasady żywienia”, Kunachowicz H., Czarnowska-Misztal E., Turlejska H., WSiP, 2007
[12] zdrowie.med.pl
[13] doz.pl

  • Żelazo jest składnikiem porfiryn, np. hemu, który buduje hemoglobinę – białko wypełniające erytrocyty, czyli czerwone krwinki krwi… Jego niedobór jest przyczyną anemii pokarmowej… Może być kluczowym składnikiem diety fretki podczas osłabienia rujkowego, czy to samiczek, czy samców…

  • Kira88

    nigdy nie lubiłam mięsa i jadłam go mało- dobrze, że w ogóle, bo dla mnie mógłby istnieć świat bez mięcha.. próbowałam je zastąpić przez odpowiednią dietę, ale nigdy nie byłam jakoś szczególnie obowiązkowa w jej trzymaniu.. w końcu zaczęłam się wspomagać suplementami i tyle. Trochę ich próbowałam, najlepsze rezultaty mnie akurat przyniósł chela ferr fortee, plus ma kwaas foliowy i witaminy różniste, więc mam kilka w jednym :D

  • ferretta

    dieta ludzka jest ‚ciut’ łatwiejsza… z uwagi na przyswajalność danych minerałów… mięsożernej w 99% fretce, trudno dostosować ‚lek’/suplement, który byłby łatwy w podaniu, dobry w przyswajaniu, gdy przyswajalność z roślin lub nośników roślinnych jest praktycznie zerowa, a na dodatek odpowiednia w ilości suplementacji… nie wiedząc jaki jest niedobór…