Gamma (γ)-glutamylotransferaza
[GGT γ-GT GGTP γ-GTP gamma-GT], gamma-glutamylotransferaza, gamma-glutamylotranspeptydaza, Gamma-glutamyl transferase, gamma-glutamyl transpeptidase (also γ-glutamyl transferase
  

Wartości referencyjne*

Populacja Ilość Wiek U/l
samce[1-16] – – 0-20
samce albino[1, 2, 5] 28 16-32 tygodni b/d
samce[3] 15 10 tygodni 2-20
samce[3] 15 12 tygodni 1-11
samce[3] 9 14-16 tygodni 1-2
samce[13] 279 16-24 tygodni 0-17,6
samce niekastrowane[3] 22 – 1-3
samce kastrowane[1] 5 – b/d
samice[1-16] – – 1-8
samice albino[1] 11 – b/d
samice niekastrowane[2] 5 – b/d
samice w rui[3] 10 – 1-8
samice i samce[27] 111 11 tyg. – 9 lat 0-10***

Uwaga!
* Powyższe wartości referencyjne (normy) zostały opracowane w latach 1979-1989, na małych ilościowo populacjach młodych fretek (8 miesięcy), sedowanych (eter, chlorowodorek ketaminy lub inne) przed pobraniem krwi z żył brzusznych, szyjnych lub z serca oraz żywionych pokarmem komercyjnym (suchym), co miało wpływ na niższe wartości hematokrytu, hemoglobiny i erytrocytów oraz innych parametrów (na wartości referencyjne mają wpływ: wiek, płeć, badana populacja, warunki bytowe (dieta, period świetlny, temperatura, itp.), metody pobierania (odczynniki, grubość igły, czas, itp.), metody oznaczenia oraz badania w danym laboratorium)
** wartości referencyjne dla psów i kotów (psy: 5-25 U/l; koty: 0-10 U/l)[24]
*** wartości referencyjne dla fretek: 0-10 U/l [111 clinically healthy ferrets (age 11 weeks to 9 years; 61 male, 50 female). Age, sex (male or female).][27]
 

GGT jest wyższy u samców, a niższy u samic…
  

Powiązane badania

Należy pamiętać, iż dany parametr rozpatrujemy łącznie z innymi, dla uzyskania pełnego i faktycznego obrazu stanu zdrowia fretki:

Wzrost

Stężenie GGTP w zdrowym organizmie ma związek z dostarczonymi organizmowi wraz z pożywieniem, aminokwasami…

Znaczne przekroczenie przyjętych wartości bywa związane z:

Przyjmowanymi lekami m. in.:

  • przeciwbólowych i przeciwgorączkowych (tzw. niesteroidowych leków przeciwzapalnych, NLPZ)
  • obniżających poziom lipidów
  • antybiotyków
  • leków przeciwgrzybiczych
  • blokerów receptora histaminowego (używanych do hamowania wydzielania kwasu żołądkowego)
  • na bazie hormonów (testosteronu)
  • uspokajające
  • nasenne
  • psychotropowe
  • przeciwzakrzepowe
  • kortykosteroidy
  • przeciwpadaczkowe
  • rifampicyna, barbiturany, estrogeny, itd.
      

Chorobą wątroby m.in.:

  • zapaleniem wątroby – dla ostrego zapalenia wątroby typowe są przede wszystkim duże wzrosty aktywności aminotransferaz (ALT, AST) przy jednoczesnym wzroście GGT
  • marskością wątroby – obok zwiększonej aktywności GGTP może występować zwiększone stężenie amoniaku, bilirubiny, ALP, wydłużonym czasem protrombinowym i zmniejszonym stężeniem albumin, a aktywność aminotransferaz (ALT, AST) często mieści się w granicach normy
  • niedokrwieniem wątroby
  • nowotwór wątroby – wzrost GGT nawet kilkanaście razy ponad górną granicę normy
  • cholestezy wewnątrz i pozawątrobowe (zablokowanie lub zatrzymanie swobodnego przepływu żółci) – typowym objawem cholestazy jest znaczne podwyższenie we krwi aktywności ALP, a także stężenia bilirubiny oraz (szczególnie przy cholestazie zewnątrzwątrobowej) GGT przekraczające normę nawet ponad 10 razy – żółć produkowana przez komórki wątroby przepływa najpierw do pęcherzyka żółciowego, a następnie do jelita -zablokowanie jej przepływu (lub wydzielania przez komórki) może mieć różnorodne przyczyny:
    – kamica przewodu żółciowego
    – marskość żółciowa wątroby
    – stosowanie niektórych leków
    – nowotwory
    – torbiele
    – infekcje (w tym infekcje wirusami zapalenia wątroby oraz sepsa)
  • niealkoholowym stłuszczeniem wątroby – wzrosty GGT są względnie łagodne (2-3 razy ponad górną granicę normy), ale może doprowadzić do zwłóknienia i marskości wątroby – zagrożenie wzrasta z:
    – otyłością
    – cukrzycą typu 2
    – hiperlipidemią
  • wirusowe zapalenie wątroby – najczęściej wywoływane jest przez wirusy: HAV, HBV, HCV

A także przy:

  • niewydolności serca
  • ostre i przewlekłe zapalenie, nowotwory trzustki 
  • choroba wrzodowa okrężnicy
  • mononukleoza
  • z wiekiem u samic
      

Spadek

Niska lub prawidłowa aktywność GGT zazwyczaj oznacza, że choroba wątroby jest mało prawdopodobna…

Opis

Gamma-glutamylotransferaza GGT odpowiada przede wszystkim za rozkład aminokwasów oraz niektórych peptyd – katalizuje przemiany związane z transferem reszty glutaminianowej, ma aktywność transferazy jako składnik komórkowego mechanizmu obrony antyoksydacyjnej u ssaków…

GGT wytwarzany jest przede wszystkim przez kluczowe dla zdrowia narządy:

  • wątrobę
  • trzustkę (w żółci wartość enzymu jest 100 razy wyższa niż w surowicy)
  • nerki
  • jelita
  • śledzionę
  • płuca 

GGT wykorzystuje się do różnicowania chorób:

  • wątroby i/lub dróg żółciowych (podwyższone ALP i GGT)
  • kości (podwyższone tylko ALP, GGT w normie)

Podwyższona aktywność GGT może wskazywać na uszkodzenie wątroby, lecz nie pozwala stwierdzić przyczyny ani stopnia uszkodzenia, gdyż aktywność GGT wzrasta w chorobach wątroby i/lub innych chorób takich jak zastoinowa niewydolność serca…

…

Uwaga!

Podane wartości referencyjne nie są wartościami stałymi. Ich wielkość zależy od wielu czynników: wieku, płci i metody oznaczenia użytej w laboratorium – wartości liczbowe przedstawione jako wyniki mogą mieć różne znaczenie w różnych laboratoriach. Wartości podane przez autorów mają jedynie charakter orientacyjny. Indywidualny wynik należy porównać z zakresem referencyjnym dla konkretnego oznaczenia. Zaleca się, aby wyniki konsultować z własnym lekarzem weterynarii.

Uwaga!

Większość książek lub artykułów, wykorzystanych do opracowania niniejszego tematu, zostało opublikowanych jakiś czas temu, w związku z powyższym niektóre dane, metody leczenia i leki mogą być nieaktualne (wycofane z obrotu lub nigdy nie dopuszczone do obrotu w Polsce), ale Wasz lekarz weterynarii na pewno będzie wiedział czym można je zastąpić.

Większość informacji na tych stronach napisali ludzie, którzy mają duże doświadczenie w hodowli fretek jednak nie są weterynarzami. Wszystkie teksty były konsultowane ze specjalistami.

Każda chora fretka powinna natychmiast znaleźć się u wykwalifikowanego i doświadczonego weterynarza, który specjalizuje się w leczeniu fretek. Pamiętaj fretki należą do zwierząt, u których symptomy choroby występują bardzo późno, co może prowadzić do ich nagłej śmierci. Nie próbuj żadnych “domowych sposobów” bez konsultacji ze specjalistą, nawet jeśli jakiś znajdziesz gdzieś w tekście na tej stronie. Informacje tu zawarte mogą powiększyć Twoją wiedzę i wyczulić Cię na niespecyficzne objawy w zachowaniu Twojej fretki, ale pamiętaj niewłaściwa, samemu postawiona diagnoza może decydować o jej życiu.

Wszystkie prawa zastrzeżone!

…

by: Ana

foto: 
1) ferretta.pl
Fotki, zdjęcia i ryciny zamieszczono w celach poglądowych, dydaktycznych, informacyjnych lub szkoleniowych • © All rights reserved or Some rights reserved, publikacja powyższych zdjęć wymaga zgody autorów

literatura:
[1] „The ferret, Mustela putorius furo, as a new species in toxicology”, P.C. Thornton, Pauline A. Wright, P.J. Sacra & T.E.W. Goodier, Laboratory Animals (13) 1979, s. 119-124
[2] „Haematological and serum chemistry profiles of ferrets (Mustela putorius furo)”, Elsbeth J. Lee, W.E. Moore, H.C. Fryer & H.C. Minocha, Laboratory Animals (12) 1982, s. 133-137
[3] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988, 1998
[4] „Normal Parameters and Laboratory Interpretation of Disease States in the Domestic Ferret,” article by Dr. Tom Kawasaki, 1994
[5] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000
[6] „Ferrets, Rabitts & Others: Clinical Medicine and Surgery”, Katherine E. Quesenberry and James W. Carpenter, 3rd edition, Saunders, 2012
[7] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999
[8] „Species specific hematology” Zimmerman K.L., Moore D.M., Smith S.A., Schalm’s veterinary hematology, 6th ed., Ames, Iowa: Wiley-Blackwell: 2010:852-917
[9] „Exotic companion medicine handbook for veterinarians” Cathy A. Johnson-Delaney, Eastside Anian & Exotic Animal Medical Center Kirkland, Washington, 2008
[10] „Ferrets: Clinical Pathology and Sample Collection” Morrisey J.K., Ramer J., Reavill D.R. (ed), Veterinary Clinics of North America, Exotic Practice: September 1999, s. 553-564
[11] „Diagnostics and restraint of the domestic ferret” Morrisey J.K., J.W. Carpenter, and C. Kolmstetter, Vet. Med. Vol 91(12), 1996, s. 1084-1097
[12] „Laboratory Reference Ranges for Selected Avian, Mammalian and Reptilian Species” Fudge A.M., Laboratory Medicine, Avian and Exotic Pets, W.B. Saunders, Philadelphia USA, s.269-727, 2000 
[13] „The Laboratory Ferret”, C. Andrew Matchett, rena Marr, Felipe M. Berard, Andrew G. Cawton, Sonya P. Swing, CRC Press, A volume in The Laboratory Animal Pocket Reference Series, 2012
[14] „Schalm’s Veterinary hematology” Douglas J.Weiss, K. Jane Wardrop, 6th ed., Wiley-Blackwell, 2010, s. 888-892
[15] „Ferret Medicine”, Joerg Mayer DVM, Gretchen Kaufman DVM, Cummings School of Veterinary Medicine at Tufts University, 2009
[16] „Drobne ssaki” Prof. MVDr. Zdenek Knotek, CSc, MVDr. Zora Knotkova, CSc., Brno 2004
[17] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997
[18] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991
[19] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007
[20] „How to read your report” Wellness Inc., 1993
[21] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993
[22] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992, 2001
[23] „Ferret breeding” James McKay, 2006
[24] „Wartości referencyjne podstawowych badań laboratoryjnych w weterynarii”, Anna Winnicka, SGGW, 2008 
[25] „Autocatalytic processing of γ-glutamyltranspeptidase” Suzuki, H. and Kumagai, H.  J. Biol. Chem. 277 (2002) 43536-43543. [PMID: 12207027]
[26] „Crystal structures of γ-glutamyltranspeptidase from Escherichia coli, a key enzyme in glutathione metabolism, and its reaction intermediate” Okada, T., Suzuki, H., Wada, K., Kumagai, H. and Fukuyama, K. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 103 (2006) 6471-6476. [PMID: 16618936]
[27] „Autoprocessing of Helicobacter pylori γ-glutamyltranspeptidase leads to the formation of a threonine-threonine catalytic dyad” Boanca, G., Sand, A., Okada, T., Suzuki, H., Kumagai, H., Fukuyama, K. and Barycki, J.J. J. Biol. Chem. 282 (2007) 534-541. [PMID: 17107958]
[28] „Crystal structure of the γ-glutamyltranspeptidase precursor protein from Escherichia coli. Structural changes upon autocatalytic processing and implications for the maturation mechanism” Okada, T., Suzuki, H., Wada, K., Kumagai, H. and Fukuyama, K. J. Biol. Chem. 282 (2007) 2433-2439. [PMID: 17135273]
[29] „Gamma-glutamyl compounds: substrate specificity of γ-glutamyl transpeptidase enzymes” Wickham, S., West, M.B., Cook, P.F. and Hanigan, M.H. Anal. Biochem. 414 (2011) 208-214. [PMID: 21447318]

 

…





  • GGT jako dodatkowy współczynnik w profilu wątrobowym fretki… ;-)