Cholesterol 
[HDL LDL] 

Wartości referencyjne*

Populacja Ilość Wiek mg/dl mmol/l
samce[1-16] – – 63,8-346 1,6-8,94
samce albino[1, 2, 5] 28 16-32 tygodni 63,8-295,7 1,6-7,7
samce[3] 15 10 tygodni 239-332 6,2-8,6
samce[3] 15 12 tygodni 227-343 5,9-8,9
samce[3] 9 14-16 tygodni 170-247 4,4-6,4
samce[13] 279 16-24 tygodni 90,2-265,7 2,3-6,9
samce niekastrowane[3] 22 – 165-221 4,3-5,8
samce kastrowane[1] 5 – b/d b/d
samice[1-16] – – 63,8-296 1,6-7,7
samice albino[1] 11 – 122-296 3,2-7,7
samice niekastrowane[2] 5 – b/d b/d
samice w rui[3] 10 – 163-272 4,2-7,1
samice i samce[25] 111 11 tyg. – 9 lat b/d*** b/d***

Uwaga!
* Powyższe wartości referencyjne (normy) zostały opracowane w latach 1979-1989, na małych ilościowo populacjach młodych fretek (8 miesięcy), sedowanych (eter, chlorowodorek ketaminy lub inne) przed pobraniem krwi z żył brzusznych, szyjnych lub z serca oraz żywionych pokarmem komercyjnym (suchym), co miało wpływ na niższe wartości hematokrytu, hemoglobiny i erytrocytów oraz innych parametrów (na wartości referencyjne mają wpływ: wiek, płeć, badana populacja, warunki bytowe (dieta, period świetlny, temperatur, itp.), metody pobierania (odczynniki, grubość igły, czas, itp.), metody oznaczenia oraz badania w danym laboratorium)
** wartości referencyjne dla psów i kotów (psy: 127,7-360 mg/dl; koty: 77,4-201,2 mg/dl)[24]
*** wartości referencyjne dla fretek: b/d [111 clinically healthy ferrets (age 11 weeks to 9 years; 61 male, 50 female). Age, sex (male or female).][25]
 

Powiązane badania

Należy pamiętać, iż dany parametr rozpatrujemy łącznie z innymi, dla uzyskania pełnego i faktycznego obrazu stanu zdrowia fretki:

Wzrost [hipercholesterolemia]

  • hiperlipoproteinemię (wrodzoną, wzmożoną syntezę cholesterolu)
  • niewydolność nerek
  • zespół nerczycowy
  • żółtaczka zastoinowa
  • cukrzyca
  • niedoczynność tarczycy
  • dieta zbyt bogata w tłuszcze
  • łuszczyca
  • miażdżyca
  • udar
  • ciąża
  • stosowanie leków: sterydy anaboliczne, beta-blokery, epinefryna, doustne leki antykoncepcyjne i witamina D
  • wiek
  • dieta wysokotłuszczowa

Spadek [hipocholesterolemia]

  • niewydolność trzustki
  • nadczynność tarczycy
  • choroby wątroby (marskość, martwica, infekcja, toksyczne uszkodzenie)
  • niedokrwistości
  • niedożywienie, głodzenie
  • posocznica
  • uraz, wypadek, operacja

Opis

Narządem odpowiedzialnym za wytwarzanie cholesterolu i jego metabolizm jest wątroba… 

Badanie stosowane do wykrywanie i monitorowania:

  • pierwotnej i wtórnej hipercholesterolemii
  • choroby wieńcowej (niedokrwiennej serca)

Cholesterol jest tłuszczowym związkiem chemicznym w postaci:

  • egzogennej – dostarczany z pożywienia
  • endogennej – syntezowany w wątrobie

Część cholesterolu całkowitego związana jest:

  • w 50-75% z frakcją LDL (zły cholesterol) jest to cholesterol zawarty we frakcji lipoprotein LDL, czyli lipoprotein o małej gęstości
  • do 40% z frakcją HDL (dobry cholesterol), czyli lipoproteiny wysokiej gęstości (high-density lipoprotein), to frakcja cholesterolu mająca korzystny wpływ na organizm człowieka i niekorzystny jest spadek stężenia tej frakcji

Cholesterol pełni wiele ważnych funkcji w organizmie:

  • jest składnikiem błon komórkowych we wszystkich narządach i tkankach organizmu
  • bierze udział w tworzeniu żółci i hormonów sterydowych – kluczowych dla rozwoju i wzrostu organizmu oraz reprodukcji
  • tworzy lipoproteiny poprzez łączenie się z triglicerydami, fosfolipidami i białkami
  • służy do produkcji kwasów żółciowych

…

Uwaga!

Podane wartości referencyjne nie są wartościami stałymi. Ich wielkość zależy od wielu czynników: wieku, płci i metody oznaczenia użytej w laboratorium – wartości liczbowe przedstawione jako wyniki mogą mieć różne znaczenie w różnych laboratoriach. Wartości podane przez autorów mają jedynie charakter orientacyjny. Indywidualny wynik należy porównać z zakresem referencyjnym dla konkretnego oznaczenia. Zaleca się, aby wyniki konsultować z własnym lekarzem weterynarii.

Uwaga!

Większość książek lub artykułów, wykorzystanych do opracowania niniejszego tematu, zostało opublikowanych jakiś czas temu, w związku z powyższym niektóre dane, metody leczenia i leki mogą być nieaktualne (wycofane z obrotu lub nigdy nie dopuszczone do obrotu w Polsce), ale Wasz lekarz weterynarii na pewno będzie wiedział czym można je zastąpić.

Większość informacji na tych stronach napisali ludzie, którzy mają duże doświadczenie w hodowli fretek jednak nie są weterynarzami. Wszystkie teksty były konsultowane ze specjalistami.

Każda chora fretka powinna natychmiast znaleźć się u wykwalifikowanego i doświadczonego weterynarza, który specjalizuje się w leczeniu fretek. Pamiętaj fretki należą do zwierząt, u których symptomy choroby występują bardzo późno, co może prowadzić do ich nagłej śmierci. Nie próbuj żadnych “domowych sposobów” bez konsultacji ze specjalistą, nawet jeśli jakiś znajdziesz gdzieś w tekście na tej stronie. Informacje tu zawarte mogą powiększyć Twoją wiedzę i wyczulić Cię na niespecyficzne objawy w zachowaniu Twojej fretki, ale pamiętaj niewłaściwa, samemu postawiona diagnoza może decydować o jej życiu.

Wszystkie prawa zastrzeżone!

…

by: Ana

foto: 
1) ferretta.pl
Fotki, zdjęcia i ryciny zamieszczono w celach poglądowych, dydaktycznych, informacyjnych lub szkoleniowych • © All rights reserved or Some rights reserved, publikacja powyższych zdjęć wymaga zgody autorów

literatura:
[1] „The ferret, Mustela putorius furo, as a new species in toxicology”, P.C. Thornton, Pauline A. Wright, P.J. Sacra & T.E.W. Goodier, Laboratory Animals (13) 1979, s. 119-124
[2] „Haematological and serum chemistry profiles of ferrets (Mustela putorius furo)”, Elsbeth J. Lee, W.E. Moore, H.C. Fryer & H.C. Minocha, Laboratory Animals (12) 1982, s. 133-137
[3] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988, 1998
[4] „Normal Parameters and Laboratory Interpretation of Disease States in the Domestic Ferret,” article by Dr. Tom Kawasaki, 1994
[5] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000
[6] „Ferrets, Rabitts & Others: Clinical Medicine and Surgery”, Katherine E. Quesenberry and James W. Carpenter, 3rd edition, Saunders, 2012
[7] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999
[8] „Species specific hematology” Zimmerman K.L., Moore D.M., Smith S.A., Schalm’s veterinary hematology, 6th ed., Ames, Iowa: Wiley-Blackwell: 2010:852-917
[9] „Exotic companion medicine handbook for veterinarians” Cathy A. Johnson-Delaney, Eastside Anian & Exotic Animal Medical Center Kirkland, Washington, 2008
[10] „Ferrets: Clinical Pathology and Sample Collection” Morrisey J.K., Ramer J., Reavill D.R. (ed), Veterinary Clinics of North America, Exotic Practice: September 1999, s. 553-564
[11] „Diagnostics and restraint of the domestic ferret” Morrisey J.K., J.W. Carpenter, and C. Kolmstetter, Vet. Med. Vol 91(12), 1996, s. 1084-1097
[12] „Laboratory Reference Ranges for Selected Avian, Mammalian and Reptilian Species” Fudge A.M., Laboratory Medicine, Avian and Exotic Pets, W.B. Saunders, Philadelphia USA, s.269-727, 2000 
[13] „The Laboratory Ferret”, C. Andrew Matchett, rena Marr, Felipe M. Berard, Andrew G. Cawton, Sonya P. Swing, CRC Press, A volume in The Laboratory Animal Pocket Reference Series, 2012
[14] „Schalm’s Veterinary hematology” Douglas J.Weiss, K. Jane Wardrop, 6th ed., Wiley-Blackwell, 2010, s. 888-892
[15] „Ferret Medicine”, Joerg Mayer DVM, Gretchen Kaufman DVM, Cummings School of Veterinary Medicine at Tufts University, 2009
[16] „Drobne ssaki” Prof. MVDr. Zdenek Knotek, CSc, MVDr. Zora Knotkova, CSc., Brno 2004
[17] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997
[18] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991
[19] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007
[20] „How to read your report” Wellness Inc., 1993
[21] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993
[22] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992, 2001
[23] „Ferret breeding” James McKay, 2006
[24] „Wartości referencyjne podstawowych badań laboratoryjnych w weterynarii”, Anna Winnicka, SGGW, 2008 
[25] „Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej” Dembińska-Kieć A., Naskalski J.W., Urban & Partner, Wrocław 2009, ISBN 978-83-7609-137-2
[26] „Biochemia kliniczna i diagnostyka laboratoryjna chorób układu krążenia” Sitkiewicz D. , OINPHARMA, Warszawa 2007, ISBN 978-83-919134-8-2
[27] „Reference ranges for laboratory parameters in ferrets” Hein J , Spreyer F, Sauter-Louis C, Hartmann K., Vet Rec. 2012 Sep 1;171(9):218. doi: 10.1136/vr.100628. Epub 2012 Aug 2. 

…





  • Cholesterol w życiu fretek… ;-)