Amoniak

Amoniak, inaczej: azan, trihydrydoazot, wodorek azotu(III), NH3 – nieorganiczny związek chemiczny azotu i wodoru – jest bezbarwnym gazem o charakterystycznym zapachu… Jest dobrze rozpuszczalny w wodzie tworząc w ten sposób toksyczną ciecz…

Amoniak to środek, z którym spotykamy się na co dzień i dopóki jego stężenie w naszym otoczeniu jest niewielkie, nie mamy się o co martwić… Należy jednak pamiętać, że jest to groźny gaz/ciecz, którym zatrucie może spowodować w naszym i fretek organizmie nieodwracalne zmiany, a nawet prowadzić do śmierci…

Amoniak jest jednym ze składników:

  • nawozów sztucznych
  • chłodziw
  • soli trzeźwiących – węglan sodu (soda amoniakalna)
  • środków czyszczących domowego użytku
  • środków do pieczenia
  • rozpuszczalników
  • kosmetyków

Amoniak jest substancją silnie drażniącą:

  • błony śluzowe dróg oddechowych
  • oczy
  • nos
  • oraz skórę

Objawy

Typowymi objawami zatrucia amoniakiem w postaci gazu są:

  • osłabienie mięśni ze wzmożoną aktywnością odruchową, mogą także pojawić się drgawki (już kilka minut po kontakcie z gazem)
  • silny i uporczywy kaszel
  • problemy z oddychaniem oraz duszność (może dojść do uduszenia, nawet po kilkudziesięciu godzinach od opuszczenia zatrutego pomieszczenia)
  • ból gardła
  • opuchnięcie warg
  • obrzęk strun głosowych
  • kurcz krtani
  • mocne łzawienie i ból oczu oraz podrażnienie spojówek (może prowadzić do stałej lub przejściowej ślepoty)
  • przyspieszenie pulsu
  • odczucie niepokoju
  • dezorientacja, ból głowy
  • omdlenia
  • zaczerwienienie oraz szklisty obrzęk błon śluzowych  z możliwością pęcherzy
  • czkawka i wymioty
  • mocne bóle żołądka 
  • zatrzymanie moczu i/lub ostra biegunka
  • wargi i pazury koloru niebieskiego

Objawami zatrucia płynnym amoniakiem są:

  • rumień w miejscu oparzenia
  • bolesne pęcherze na skórze
  • zaczerwienienie oraz szklisty obrzęk błon śluzowych z możliwością pęcherzy
  • czkawka i wymioty
  • zatrzymanie moczu i/lub ostra biegunka

Skutki

Zatrucie amoniakiem skutkuje:

  • zaburzeniami trawienia
  • przewlekłym nieżytem dróg oddechowych 
  • nieodwracalnymi uszkodzeniami w drogach oddechowych i płucach (krwotoczne zapalenie płuc)
  • zmianami w ścianach dróg oddechowych oraz rozległymi ich oparzeniami
  • stałą lub przejściową ślepotą
  • negatywnie na serce oraz układ nerwowy (zaburzenia psychiczne)
  • śmiercią

Leczenie

Niestety nie ma skutecznie działającej odtrutki na zatrucie amoniakiem… Leczenie obejmuje zachowawcze podtrzymywanie życia, a pierwsza pomoc polega na:

  • natychmiastowym i obfitym przemyciu skóry i oczu
  • przeniesieniu ze strefy zagrożonej do zaciemnionego miejsca (inkubator)
  • podaniu mleka z sodą
  • stosowaniu ciepłych inhalacji wodnych oraz wilgotnego tlenu
  • reanimacji – sztuczne oddychanie (jeżeli doszło do zatrzymania oddechu)

Rokowanie jest bardzo ostrożne…

11 09 2014

Uwaga!

Większość książek lub artykułów, wykorzystanych do opracowania niniejszego tematu, zostało opublikowanych jakiś czas temu, w związku z powyższym niektóre dane, metody leczenia i leki mogą być nieaktualne (wycofane z obrotu lub nigdy nie dopuszczone do obrotu w Polsce), ale Wasz lekarz weterynarii na pewno będzie wiedział czym można je zastąpić.

Większość informacji na tych stronach napisali ludzie, którzy mają duże doświadczenie w hodowli fretek jednak nie są weterynarzami. Wszystkie teksty były konsultowane ze specjalistami.

Każda chora fretka powinna natychmiast znaleźć się u wykwalifikowanego i doświadczonego weterynarza, który specjalizuje się w leczeniu fretek. Pamiętaj fretki należą do zwierząt, u których symptomy choroby występują bardzo późno, co może prowadzić do ich nagłej śmierci. Nie próbuj żadnych “domowych sposobów” bez konsultacji ze specjalistą, nawet jeśli jakiś znajdziesz gdzieś w tekście na tej stronie. Informacje tu zawarte mogą powiększyć Twoją wiedzę i wyczulić Cię na niespecyficzne objawy w zachowaniu Twojej fretki, ale pamiętaj niewłaściwa, samemu postawiona diagnoza może decydować o jej życiu.

Wszystkie prawa zastrzeżone!

by: Ana

foto:
1) internet
2) ferretta.pl
© Fotki, zdjęcia i ryciny zamieszczono w celach poglądowych, dydaktycznych, informacyjnych lub szkoleniowych • © All rights reserved or Some rights reserved, publikacja powyższych zdjęć wymaga zgody autorów

literatura:
[1] Department of Chemistry, The University of Akron: Ammonia (ang.). [dostęp 2012-02-12]
[2] Amoniak (pol.). Karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich dla Polski. [dostęp 2014-01-28]
[3] CRC Handbook of Chemistry and Physics. Wyd. 88th. Boca Raton: CRC Press, 2008, s. 6-51
[4] Amoniak (ang.). Karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich dla Stanów Zjednoczonych
[5] Informacje o klasyfikacji i oznakowaniu substancji według Rozporządzenia 1272/2008, zał. VI: Amoniak (pol.) w bazie European chemical Substances Information System. Instytut Ochrony Zdrowia i Konsumenta. [dostęp 2012-02-12]
[6] Nazewnictwo wodorków. W: Andrzej Burewicz, Piotr Jagodziński: Eksperyment Laboratoryjny w Nauczaniu Chemii. Poznań: Zakład Dydaktyki Chemii UAM, 2005, s. 102-103. ISBN 83-89723-21-2. [dostęp 18.06.2009]
[7] Amoniak – podsumowanie (ang.). PubChem Public Chemical Database
[8] CRC Handbook of Chemistry and Physics. Wyd. 88th. Boca Raton: CRC Press, 2008, s. 8-47
[9] J.D. Lee: Zwięzła chemia nieorganiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999, s. 212-213. ISBN 83-01-12352-4
[10] J.D. Lee: Zwięzła chemia nieorganiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999, s. 66-67. ISBN 83-01-12352-4
[11] John Wolf et al.: Air. W: Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry. 2006, s. 94–95. DOI:10.1002/14356007.b07_403.pub2.
[12] Wayne L. Felty. From camel dung. „J. Chem. Educ.”. 59 (2), s. 170, 1982. doi:10.1021/ed059p170.3.
[13] Gregory C. Miller. From camel dung (the author replies). „J. Chem. Educ.”. 59 (2), s. 170, 1982. doi:10.1021/ed059p170.4.
[14] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997
[15] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991
[16] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999
[17] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988
[18] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000
[19] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007
[20] „How to read your report” Wellness Inc., 1993
[21] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993
[22] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992
[23] „Ferret breeding” James McKay, 2006