Gdy fretka zachoruje często skupiamy się na leczeniu objawów, całkowicie zapominając o znalezieniu przyczyny, co czasami jest niestety utrudnione lub wręcz niemożliwe… Ale, pomijając powyższe, musimy także pamiętać, że większość chorób fretek, czy to zapalenie dziąseł, gardła, oskrzeli, czy płuc, zapalenie pęcherza, nerek, wątroby i wiele innych chorób, ma najczęściej podłoże bakteryjne…

Co to oznacza?… To oznacza, że antybiotyki zastosowane do leczenie pierwotnego schorzenia, powinny być dokładnie dobrane do rodzaju bakterii wywołujących daną chorobę… To pozwoli na szybkie zatrzymanie infekcji i możliwe, że uchroni fretkę od toksemii… Często źle dobrany antybiotyk skutkuje tym, że maskuje objawy (lekka poprawa), po czym fretka i tak odchodzi, podtruta egzotoksynami… ;-(

Toksemia

Toksemia, inaczej zwana jadzica, jest objawem zatrucia krwi, które jest wywołane przez uwolnienie toksyn podczas ostrych infekcji bakteryjnych, takich jak np. zapalenia jelit, ropomacicza lub ropnia płuc i innych…

Toksemia jest stanem, w którym toksyny:

  • bakteryjne (jady), wytworzone przez bakterie ektotoksyczne (np. błonica, tężec)
  • zwierzęce (ukąszenia jadowitych zwierząt)
  • lub roślinne (trujące rośliny)

krążą we krwi i docierają do wrażliwych na ich działanie narządów…

Ektotoksyny bakteryjne (egzotoksyny), jady zewnątrzkomórkowe, to wysokotoksyczne białka wytwarzane przez niektóre gatunki bakteryjne (bakterie) i wydalane na zewnątrz komórki… W zakażeniach bakteriami ektotoksycznymi zarazek rozmnaża się we wrotach zakażenia, natomiast wydzielana toksyna dostaje się do krwiobiegu (toksemia) i uszkadza narządy wewnętrzne (np. jad błoniczy, błonica) lub ośrodkowy układ nerwowy (np. jad tężcowy, tężec)…

Najważniejsze drobnoustroje wytwarzające jady to:

  • bakterie gram-dodatnie m.in. laseczkę tężca (Clostridium tetani)
  • i inne bakterie z rodzaju Clostridium (np. C. septicum, C. botulinum, C. difficile) – zgorzel gazowa, jad kiełbasiany
  • gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus)
  • i inne paciorkowce beta-hemolityczne, streptokoki (Streptococcus) – rodzaj bakterii gram-dodatnich, tlenowych lub względnie beztlenowych, które wywołują:
    – zapalenie gardła
    – a także zapalenia: opon mózgowo-rdzeniowych, płuc, wsierdzia
    – różę
    – martwicze zapalenie powięzi…
    wiele gatunków paciorkowców jest nieszkodliwa – one również stanowią część flory komensalnej jamy ustnej, skóry, jelit i górnych dróg oddechowych – znaczącym patogenem jest Streptococcus pneumoniae, który jest czynnikiem wywołującym zapalenie płuc i wpływający na humoralny układ odporności – patogen ten wywołuje wiele różnych infekcji w organizmie, nie tylko dotyczących tkanki płucnej takich jak: zapalenie zatok, zapalenie ucha środkowego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie septyczne stawów, opłucnej, osierdzia, tkanki łącznej i ropni tkanki mózgowej
  • bakterie gram-ujemne, np. przecinkowiec cholery
  • pałeczka okrężnicy (Escherichia coli) – gram-ujemna, względnie beztlenowa bakteria należąca do rodziny Enterobacteriaceae, która normalnie wchodzi w skład fizjologicznej flory bakteryjnej jelita grubego człowieka oraz zwierząt stałocieplnych, gdzie w ramach swojego symbiotycznego charakteru spełnia pożyteczną rolę, uczestnicząc w rozkładzie pokarmu, a także przyczyniając się do produkcji witamin z grupy B i K – niestety w określonych warunkach (stres, osłabienie), pałeczka okrężnicy wykazuje chorobotwórczość, wywołując głównie schorzenia:
    – układu pokarmowego
    – oddechowego
    – i moczowego
  • gram-ujemne bakterie z rodzaju Proteus (P. mirabilis, P. vulgaris, P. penneri i P. hauseri), są patogenami warunkowo chorobotwórczymi, powodując różne rodzaje zakażeń; normalnie występują w przewodzie pokarmowym zwierząt rozkładając materię organiczną pochodzenia zwierzęcego – stanowią patogeny oportunistyczne, które w określonych warunkach wywołują następujące rodzaje zakażeń:
    – dróg oddechowych
    – ran, w tym po oparzeniach (4%)
    – kości
    – przewodu pokarmowego
    – zapalenie stawów; RA – rheumatoid arthritis (P. mirabilis wykrywany w krwi i moczu w przypadku 17% zakażeń)
    – zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (Proteus spp. – 0,2–4%)
    – czy infekcje dróg moczowych (P. mirabilis jest wykrywany w 12% przypadków zakażeń dróg moczowych przebiegających z komplikacjami polegającymi m.in. na formowaniu kamieni moczowych, destrukcji dróg moczowych, zapaleniu pęcherza moczowego [cystitis] oraz ostrym i chronicznym odmiedniczkowym zapaleniu nerek [pyelonephritis])
    – bakteriemie – zakażenia krwi (13–15% przypadków, w tym 65% bakteriemii powoduje P. mirabilis, 32% P. vulgaris i 3% P. penneri)
  • maczugowiec błonicy (Corynebacterium diphtheriae) – tlenowa pałeczka gram-dodatnia – wywołuje ostrą chorobę zakaźną, błonicę

Objawy

Egzotoksyny mogą powodować zatrucia przewodu pokarmowego lub działać na układ nerwowy oraz są antygenami, mogą wywoływać odpowiedź immunologiczną organizmu…

Objawami toksemii są:

  • nudności
  • biegunka
  • wysoka gorączka
  • niskie ciśnienie tętnicze krwi
  • zaburzenia krzepliwości krwi
  • drgawki
  • inne, tożsame z zatruciem

Diagnoza

W przypadku silnej biegunki, torsji, przewlekłych zachorowań (długi kaszel, itp.) należy pobrać próbki wydzielin i wykonać badanie bakteryjne, przy pozytywnym wyniku należy wykonać dodatkowo antybiogram…

Dlaczego antybiogram jest taki ważny?… Dlatego, że w leczeniu często używamy standardowych leków, jak np. penicylina, ale niestety wiele szczepów bakterii zdołały już nabyć odporność na substancję czynną znajdującą się w lekach, co oznacza że leczenie może okazać się mało skuteczne, a choroba przejdzie w stan przewlekły lub chroniczny… ;-|

Leczenie

Ektotoksyny dają się łatwo odtruwać i przechodzą w anatoksyny… Leczenie toksemii polega na podaniu:

  • dużych ilości płynów
  • smecty
  • antybiotyków na podstawie antybiogramu
  • krwi (transfuzja), co jest konieczne w przypadkach ostrych toksemii
  • wysokoenergetyczna dieta wspomagająca i podtrzymująca

Patrz także postępowanie jak przy zatruciu…

Dieta

Wspomagająca dieta, która pozwoli przepłukać organizm i uwolnić go z toksyn, z którymi nie potrafi już sobie sam poradzić to:

Do koktajlu można dodawać:

  • mielone siemię lniane (koniecznie w przypadku osłabienia jelit)
  • mielone, surowe kości lub skorupki jaj (w zależności co jest korzystniejsze w odniesieniu do współistniejących problemów z nerkami)
  • całe jajko przepiórcze lub kurze (po roztrzepaniu)
  • masło, tłustą śmietanę lub olej z łososia w zastępstwie ciężkostrawnych skór, łoju, słoniny
  • jogurt probiotyczny
  • gotowaną marchewkę i pietruszkę
  • stosować zbilansowane mieszanki mięs (odpowiedni poziom protein i tłuszczu)
  • leki, które można wykorzystać w terapii wspomagającej pracę wątroby i nerek – organów odtruwających organizm: sylimarol (ostropest plamisty), esseliv duo, essentiale (fosfolipidy), hepatil (ornityna), propolis plus – dawki lub odpowiedniki weterynaryjne należy bezwzględnie uzgodnić z prowadzącym lekarzem weterynarii!
  • probiotyki – wspomagające odbudowę „dobrej” flory bakteryjnej jelit

…

Uwaga!

Większość informacji na tych stronach napisali ludzie, którzy mają duże doświadczenie w hodowli fretek jednak nie są weterynarzami. Wszystkie teksty były konsultowane ze specjalistami. Każda chora fretka powinna natychmiast znaleźć się u wykwalifikowanego i doświadczonego weterynarza, który specjalizuje się w leczeniu fretek. Pamiętaj fretki należą do zwierząt, u których symptomy choroby występują bardzo późno, co może prowadzić do ich nagłej śmierci. Nie próbuj żadnych „domowych sposobów” bez konsultacji ze specjalistą, nawet jeśli jakiś znajdziesz gdzieś w tekście na tej stronie. Informacje tu zawarte mogą powiększyć Twoją wiedzę i wyczulić Cię na niespecyficzne objawy w zachowaniu Twojej fretki, ale pamiętaj niewłaściwa, samemu postawiona diagnoza może decydować o jej życiu. Wszystkie prawa zastrzeżone!

…

by: Ana

foto:
1) ferretta.pl
© All rights reserved or Some rights reserved, publikacja powyższych zdjęć wymaga zgody autorów

literatura:
[1] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997
[2] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991
[3] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999
[4] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988, 1998
[5] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000
[6] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007
[7] „How to read your report” Wellness Inc., 1993
[8] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993
[9] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992, 2001
[10] „Ferret breeding” James McKay, 2006
[11] portalwiedzy.onet.pl
[12] medisa.pl
[13] wikipedia.pl
[14] „Bakterie z rodzaju Proteus – cechy i czynniki chorobotwórczości”, Antoni Różalski1, Iwona Kwil1, Agnieszka Torzewska1, Magdalena Baranowska1, Paweł Stączek2, [1] Zakład Immunobiologii Bakterii Instytut Mikrobiologii i Immunologii Uniwersytetu Łódzkiego, [2] Zakład Genetyki Drobnoustrojów, Instytut Mikrobiologii i Immunologii Uniwersytetu Łódzkiego, www.phmd.pl, 2007
[15] „Gastrointestinal Disease in Ferrets” Katrina D. Ramsell PhD, DVM, veterinarypartner.com, 2012 

…





  • Infekcje bakteryjne, a toksemia…