Żelazo wchodzi w skład hemoglobiny (65%) i mioglobiny (mięśnie – 12%), odpowiedzialnych w ustroju za transport tlenu… Żelazo jest jednym z istotnych mikroelementów, które są tak ważne w prawidłowym przebiegu różnych procesów metabolicznych odbywających się w organizmie, co sprawia że jego niedobór może być zgubny w skutkach… Żelazo jest składnikiem porfiryn, np. hemu, który buduje hemoglobinę – białko wypełniające erytrocyty, czyli czerwone krwinki krwi…
Dzienne zapotrzebowanie fretki na żelazo określone jest na poziomie 2,7mg na 1kg m.c.1…
Rola
- wchodzi w skład hemoglobiny i mioglobiny, odpowiedzialnych w ustroju za transport tlenu
- bierze udział w procesach utleniania (ma zdolność zmiany swojego stopnia utleniania)
- tworzy związki rozkładające nadtlenki, tj. enzymy: katylazy i peroksydazy
- tworzy związki transportujące jony oraz elektrony (FAD, FMN)
- służy do budowy i odnowy komórek oraz tkanek
- jest składnikiem niektórych enzymów potrzebnych do syntezy DNA i RNA, a także kolagenu, składnika chrząstek, skóry, dziąseł, zębów
Niedobór
Przyczyny niedoboru żelaza:
- ciąża
- obfite krwawienie
- krwawienia z przewodu pokarmowego
- niedokwasota żołądka
- zaburzone wchłanianie żelaza
- dieta uboga w mięso
- okres dojrzewania (zwiększone zapotrzebowanie)
Objawy:
- niedokrwistość – anemia
- bladość
- niedotlenienie tkanek narządów wewnętrznych
- sucha, popękana skóra, łamliwość włosów
- zmęczenie, apatia
- duszność
Nadmiar
Nadmiar żelaza wydalany jest z organizmu z kałem, moczem i potem oraz podczas krwawień… Przyczyny nadmiaru żelaza:
- nadmierne wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego
- hemochromatoza (choroba uwarunkowana genetycznie polegająca na spichrzaniu żelaza w organizmie)
- wielokrotne przetaczanie krwi
Objawy:
- zaparcia
- wzdęcia
- hemochromatoza: marskość wątroby, cukrzyca, ciemna pigmentacja skóry, kardiomiopatia
Przyswajalność
Nie z każdego jedzenia żelazo przyswaja się równie dobrze… Przyswajalność żelaza z pożywienia kształtuje się następująco:
- zwierzęcego na poziomie 35-40%
- roślinnego na poziomie 1-10%
W normalnych warunkach, organizm jest w stanie przyswoić (zmetabolizować) zaledwie do 20% żelaza z ww. liczb…
Najcenniejszym źródłem tego pierwiastka są (do 20%):
- mięso (głównie konina, dziczyzna, kaczka, gęś, wieprzowina, wołowina, cielęcina, baranina – wątroba, śledziona, szpik kostny)
- żółtka jaj
- ryby
Słabo (do 2%) wchłania się żelazo z:
- warzyw (np. brokułów, grochu, pietruszki, botwinki, fasoli, jarmużu, soczewicy, soi, szpinaku)
- owoców (także suszonych, np. moreli, porzeczek, brzoskwiń, winogron), orzechów
Przyswajanie żelaza jest lepsze w obecności witaminy C, dzięki której żelazo zostaje przekształcone do dwuwartościowego i w takiej formie ulega wchłonięciu w przewodzie pokarmowym…… Dlatego warto podawać naturalne produkty, które w nią obfitują: natkę pietruszki, paprykę, czarne porzeczki… Na podwyższenie wchłaniania i wykorzystania żelaza mają także wpływ: kwas foliowy oraz miedź…
Z kolei, wchłanianie żelaza jest utrudnione przy obecności w ustroju:
- wapnia i fosforu
- oraz szczawianów, które obecne są w następujących produktach roślinnych: burak czerwony, szczaw, szpinak i rabarbar
- lub fitynianów, występujących w produktach zbożowych, roślinach strączkowych, orzechach
Żelazo spożyte z pokarmem wchodzi w reakcję z kwasem solnym w żołądku… Powstaje żelazo trójwartościowe, które nie ulega wchłanianiu…
Źródła
- hemoglobina (231mg)
- spirulina (31,9mg)
- algi (21,4)
- małże (14)
- skorupki jaj (12mg)
- kawior (11,9)
- wątroba królicza (8mg)
- siemię lniane (5,7mg)
- serca kurze (5,9mg)
- sardela (3,3mg)2
—–
1 ilości referencyjne podane są dla 1000g fretki (50g posiłku o wartości kalorycznej 200kcal) i należy przeliczać je odpowiednio do wagi fretki, np. dla 500g fretki wartości referencyjne mnożymy razy 0,5, dla 1500g, mnożymy razy 1,5, itd., itp.
2 zawartość w 100g danego produktu
…
by: Ana
foto:
1) ferretta.pl
2) ferretvendetta.com
© All rights reserved or Some rights reserved, publikacja powyższych zdjęć wymaga zgody autorów
literatura:
[1] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999
[2] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988, 1998
[3] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997
[4] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991
[5] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000
[6] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007
[7] „How to read your report” Wellness Inc., 1993
[8] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993
[9] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992
[10] „Ferret breeding” James McKay, 2006
[11] „Zasady żywienia”, Kunachowicz H., Czarnowska-Misztal E., Turlejska H., WSiP, 2007
[12] zdrowie.med.pl
[13] doz.pl
…
-
admin
-
Kira88
-
ferretta