Witamina D (cholekalcyferol, kalcyferol, ergokalcyferol, witamina przeciwkrzywicza)
To kolejna z witamin rozpuszczalna w tłuszczach, podobnie jak witamina A, E i K, co oznacza, że można ją przedawkować, doprowadzajac do poważnych schorzeń i zatrucia fretki…
Witaminę D1 (tran), D2 (rośliny) i D3 (promienie słoneczne), dostarczamy wraz z pożywieniem i poprzez odpowiednie nasłonecznienie (bezpośredni kontakt ze słońcem – bez szyb)…
Dzienna ilość referencyjna witaminy D dla fretek mieści się w przedziale od 4,58 do 5,75mcg (183-230 j.m.) na 1kg m.c.1, którą najlepiej dostarczyć przy pomocy diety naturalnej, np. żółtka (371mcg), węgorz (1043mcg), tran (250mcg), masło (1,5mcg), krewetki (3,8mcg), kawior (5,8mcg) lub można zakupić produkt w kropelkach2…
Rola witaminy D
- reguluję gospodarkę wapniowo-fosforanową organizmu (przyswajanie i zużycie, zapobiega ich nadmiernemu wydalaniu, zapewniając stałe stężenie tych pierwiastków we krwi), współdziałając z parathormonem (hormon wydzielany przez przytarczyce)
- pobudza wchłanianie wapnia i fosforu z przewodu pokarmowego
- wpływ na prawidłowy wzrost, rozwój i mineralizację kości
- wspomaga prawidłowe działanie systemu immunologicznego, zwiększając odporność organizmu
- reguluje produkcję i wydzielanie insuliny, utrzymując prawidłowe stężenie glukozy we krwi
- umożliwia prawidłowe działanie układów nerwowego i mięśniowego poprzez swój wpływ na stężenie wapnia we krwi, który jest niezbędny w procesie przechodzenia impulsu nerwowego i skurczu mięśni
- korzystnie wpływa na słuch, gdyż decyduje o dobrym stanie kostek ucha wewnętrznego
- pobudza przemianę materii przez tarczycę, zapobiega przerostowi gruczołów przytarczyc
- wpływa korzystnie na stan skóry, zapobiega i zmniejsza stany zapalne skóry, m.in. łuszczycę
Poziom witaminy D
Większe zapotrzebowanie na witaminę D mają:
- samice w ciąży, karmiące oraz osobniki starsze
- zwierzęta rzadko przebywające na słońcu
- fretki po przebytych operacjach, poparzeniach lub zranieniach, po resekcji jelit oraz chorujące na przewlekłe, wyniszczające organizm choroby
Przy odpowiednim nasłonecznieniu ilość, która jest wytwarzana w skórze jest na tyle wystarczająca, że nie trzeba dodatkowo dostarczac jej ze źródeł pokarmowych… Ilość wytwarzanej witaminy D podlega wahaniom sezonowym i uwarunkowana jest położeniem geograficznym, zazwyczaj spada im dalej na północ… W strefie klimatu umiarkowanego, przez około połowę roku, ilość światła słonecznego jest za mała, aby skóra mogła sama wytworzyć dostateczną ilość witaminy…
Nadmiar witaminy D
Nadmiar witaminy D gromadzi się w wątrobie, mózgu, skórze, kościach i innych tkankach… Tylko w niewielkiej ilości wydalana jest z organizmu… Prowadzi do nadmiernego uwalniania wapnia z kości, który odkłada się w tkankach miękkich (np. nerkach, wątrobie), skórze, naczyniach krwionośnych, sercu, płucach, prowadząc do ich zwapnienia… Może powodować zatrucie o następujących objawach:
- nudności, wymioty
- brak apetytu, spadek masy ciała
- biegunka lub zaparcia
- osłabienie i łatwe męczenie, senność
- wzmożone pragnienie
- świąd skóry
- bóle oczu i brzucha
- wzmożone oddawanie mętnego moczu
- może dochodzić do tworzenia złogów nerkowych (kamica nerkowa), a także zwapnień (nefrokacynoza), następnie do niewydolności nerek
- zmiany w sercu i naczyniach krwionośnych, zwiększa się ryzyko wystąpienia miażdżycy, zawału serca
- zaburzenia rytmu serca
- może wywołać wystąpienie wad rozwojowych u płodu
- u maluchów można obserwować opóźnienia w rozwoju fizycznym i umysłowym
- wzrost stężenia wapnia we krwi
- w moczu pojawia się dużo wapnia i fosforu
Najczęściej przyczyną zgonu jest niewydolność nerek… Skutkami przedawkowania witaminy D przez ciężarne i karmiące samice mogą być deformacje płodu, choroby kości u noworodka…
Awitaminoza witaminy D
Niedobór witaminy D może być spowodowany:
- złym wchłanianiem tłuszczów
- chorobami nerek
- niedoczynnością przytarczyc
- terapią przeciwpadaczkową
- nadmiernym spożyciem węglowodanów i produktów roślinnych
Awitaminoza prowadzi do:
- upośledzenie wchłaniania wapnia i fosforu z przewodu pokarmowego
- krzywicy i rozmiękczenia kości u maluchów, klatka piersiowa zaczyna przypominać pierś gołębia, powiększają się kości stawowe (puchną), można zaobserwować zniekształcenia czaszki
- rozmiękania kości (osteomalacja) i osteoporozy
- złamań, skrzywień i zwyrodnień układu kostnego
- złego funkcjonowania układu nerwowego (kręcenie łebkiem) i mięśniowego
- zapalenia spojówek
- stanów zapalnych skóry
- osłabienia organizmu i zmniejszenia odporności
- pogorszenia słuchu (starsze osobniki)
- osłabienia i wypadania zębów
- oraz zwiększenia się ryzyka chorób autoimmunologicznych, zwłaszcza cukrzycy typu I, choroby Leśniowskiego-Crohna, nowotworów: pęcherza moczowego, piersi, jelita grubego, okrężnicy i jajnika
Mimo uzupełnienia niedoboru witaminy D, niektóre uszkodzenia tkanki kostnej mogą być nieodwracalne…
Występowanie
- produkty zwierzęce: węgorz, ryby morskie (łosoś, dorsz, tuńczyk, śledź, makrela, sardynki), tran, wątroba, żółtko jaj, masło, mleko pełnotłuste
- produkty roślinne: grzyby
Ważne!
- witamina D3 powstaje w skórze z pochodnej cholesterolu, która pod wpływem promieni UV przekształca się w prowitaminę, a następnie w witaminę
- witamina D2 jest oporna na ogrzewanie i utlenianie, jednak w miarę przechowywania jej działanie biologiczne obniża się
- krystaliczna witamina D2 przechowywana w atmosferze beztlenowej, w ciemności i temperaturze około 2oC zachowuje swoją pełną aktywność przez wiele miesięcy, jej trwałość w tłuszczach jest dość duża (przechowywana w powyższych warunkach, w oliwie przez 5 lat, zachowuję połowę swojej aktywności biologicznej)
- procesy jełczenia tłuszczów działają niszcząco na witaminę D2, natomiast światło nie wywiera takiego wpływu
- witamina D3 zachowuje się podobnie jak witamina D2 choć trwalsza jest witamina D3
—–
1 ilości referencyjne podane są dla 1000g fretki (50g posiłku o wartości kalorycznej 200kcal) i należy przeliczać je odpowiednio do wagi fretki, np. dla 500g fretki wartości referencyjne mnożymy razy 0,5, dla 1500g, mnożymy razy 1,5, itd., itp.
2 zawartość witamin w 100g danego produktu
…
by: Ana
foto:
1) ferretta.pl
© All rights reserved or Some rights reserved, publikacja powyższych zdjęć wymaga zgody autorów
literatura:
[1] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999
[2] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988, 1998
[3] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997
[4] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991
[5] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000
[6] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007
[7] „How to read your report” Wellness Inc., 1993
[8] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993
[9] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992
[10] „Ferret breeding” James McKay, 2006
[11] „Zasady żywienia”, Kunachowicz H., Czarnowska-Misztal E., Turlejska H., WSiP, 2007
[12] zdrowie.med.pl
[13] doz.pl
…
-
admin
