[…]  W praktyce zalecana jest wysokiej jakości dieta oparta na różnogatunkowym mięsie oraz bezwzględnie z koniecznym dodatkiem tłuszczu. Niedobór tłuszczu szybko manifestuje się suchym, matowym futerkiem, co z kolei predysponuje do schorzeń skóry (np. grzybica). […]1

Tłuszcze należą do odżywczych składników pożywienia, co oznacza, że dostarczają organizmowi związków niezbędnych do rozwoju i utrzymania zdrowia, pełnią w organizmie funkcje istotne dla podtrzymania życia…

Są także źródłem:

  • niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych [NNKT]: linolowego i linolenowego
  • witamin: A, D, E i K
  • niezbędnej do życia energii, dostarczając w jednym gramie 9 kcal (37,67 kJ) energii

Ponadto, obok białek, tłuszcze pełnią w organizmie rolę :

  • budulcową – spożyte w pokarmach tłuszcze, w procesie trawienia podlegają złożonym przemianom chemicznym, w wyniku których uwalniane są składniki tłuszczowe spełniające funkcje strukturalne, są to głównie kwasy tłuszczowe, które wchodzą w skład elementów komórek ciała i są wykorzystywane również do syntezy innych ważnych związków niezbędnych do utrzymania prawidłowych funkcji organizmu
  • również jako materiał zapasowy, który w czasie głodówki umożliwia dłuższe przeżycie organizmu

Do pozostałych funkcji tłuszczu w organizmie zaliczyć można:

  • składnik błon komórkowych i substancji białej mózgu
  • nagromadzony w tkance podskórnej chroni przez wyziębienie organizmu i zapobiega nadmiernemu przegrzaniu
  • zgromadzony w jamie brzusznej zapobiega przemieszczaniu się, narządów
  • źródło wody – przytrzymują do 20% wody w organizmie, w czasie spalania 100 g tłuszczu powstaje 107 g wody
  • oszczędzają białka i chronią przed nadmiernym zużyciem witamin z grupy B
  • mają dużą wartość sytną – hamują wydzielenie soku żołądkowego oraz hamują ruchy żołądka
  • ich obecność w pożywieniu jest niezbędna dla utrzymania zdrowej skóry i włosów

W przemianach metabolicznych z 1g białek lub węglowodanów zyskujemy około 4 kcal energii, czyli o połowę mniej niż z tłuszczów. Stąd często tłuszcze nazywane są podstawowym źródłem energii lub jej skoncentrowanym źródłem. Wynika z tego, że obecność tłuszczów w pożywieniu jest niezbędna.

W przypadku fretek potrzebujemy dużej ilości energii, gdyż ich dzienne zapotrzebowanie wynosi od 200 do 300 kcal na 1kg m.c., a w okresie laktacji samicy i rozwoju maluchów, to zapotrzebowanie wzrasta aż 26-ciokrotnie do 5.000 kcal na 1kg m.c., co jest podyktowane szybkim metabolizmem fretek… Jak widzimy, potrzebna jest bardzo duża ilość energii, a same białka, czy trawione przez fretki w 28-44% (strawność kukurydzy – 28%, ryżu – 44%) węglowodany, a przyswojone tylko w połowie tych wartości (14-22%), nie mogą tych potrzeb w pełni zaspokoić… Wtedy też jest uzasadnione wprowadzenie do diety produktów bogatych w tłuszcze, zarówno zwierzęce, jak i roślinne, choć te drugie w ograniczonych ilościach…

Oczywiście musimy dostarczać tłuszcze w odpowiedniej ilości i proporcji do innych składników pokarmowych, aby nie doprowadzić do zachwiania równowagi energetycznej, co spowoduje że w przemianach metabolicznych, nadmiar nie wykorzystywanej energii zostanie zamieniany w tłuszcz i zmagazynowany w tkance tłuszczowej (stłuszczenie)…

Wraz z tłuszczami dostarczamy niezbędnych kwasów tłuszczowych, które dzielimy na:

  • nasycone [NKT]:
    – kwas masłowy C4
    – kwas kapronowy C6
    – kwas kaprylowy C8
    – kwas kaprynowy C10
    – kwas laurynowy C12
    – kwas mirystynowy C14
    – kwas palmitynowy C16
    – kwas stearynowy C18
    – kwas arachinowy C20
    – kwas behemowy C22
    – kwas lignocerynowy C24
  • jednonienasycone [MUFA]:
    – kwas krotonowy C4
    – kwas palmitooleinowy C16
    – kwas oleinowy C18
    – kwas elaidynowy C18
    – kwas erukowy C22
    – kwas cetolowy C22
    – kwas nerwonowy C24
  • wielonienasycone [PUFA – WNKT]:
    – *kwas linolowy C18:2 (n-6)
    – *kwas α-linolenowy [ALA] C18:3 (n-3), zamieniany na kwas eikozapentaenowy [EPA], a następnie w kwas dokozaheksaenowy [DHA]
    – kwas γ-linolenowy C18:3 (n-6)
    – *kwas arachidonowy C20:4 (n-6)
    – *kwas eikozapentaenowy [EPA] C20:5 (n-3) 
    – kwas dokozapentaenowy C22:5 (n-6)
    – *kwas dokozaheksaenowy [DHA] C22:6 (n-3)
    *NNKT – niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe

Uważa się, że proporcja spożywanych, wyżej wymienionych kwasów tłuszczowych [NKT : MUFA : PUFA-NNKT] w diecie powinna wynosić jak 1:1:1, czyli w przeliczeniu na energię diety: 10%:10%:10%, z tendencją do zmiany: 1:1,2-1,3:0,7-0,8 [10%:13%:7%]…

Zapotrzebowanie fretki na tłuszcz określa się na poziomie 20-35%, z czego NNKT powinny dostarczyć 3-10% [6-7%] całkowitej wartości energetycznej dziennej racji pokarmowej…

Sami możemy łatwo policzyć jaką dzienną dawkę tłuszczu powinniśmy dostarczyć naszej fretce… Dla diety 300 kcal i przy założeniu, że na tłuszcze ma przypadać 30% energii diety, liczymy:

30% x 200-300kcal = 60-75 kcal
1g tłuszczu = 9 kcal
xg tłuszczu = 60-75 kcal
x = 60-75/9 = 6,67-8,33g tłuszczu (dziennie)

Dzieląc na trzy równe części otrzymamy ilości poszczególnych kwasów tłuszczowych, z małym przesunięciem z NNKT na rzecz kwasów jednonienasyconych… Otrzymujemy:

  • 33,33% tłuszczów nasyconych, czyli w naszym przykładzie od 2,22 do 2,78g
  • 43,33% tłuszczów jednonienasyconych, czyli w naszym przykładzie od 2,89 do 3,61g
  • 23,33% tłuszczów wielonienasyconych [NNKT], czyli w naszym przykładzie od 1,56 do 1,94g

Tłuszcze a fretki

Fretki, w przeciwieństwie do nas, czerpią swoją energię właśnie z tłuszczów, a nie z węglowodanów… Dlatego jest tak istotne skarmianie ich dietami bogatymi w mięso, które są najwłaściwszym pożywieniem dla fretki, bogatym w białko i tłuszcz zwierzęcy, czyli główne składniki dostarczające jej energii, esencji życia i freciego „szaleju”…

Wielokrotnie czytam teksty: „… moja fretka tylko śpi i śpi, w ogóle się nie bawi…”… i robię wielkie oczy, bo właśnie przez nogi lub głowę przebiega mi przynajmniej jedno z moich „futer”, nawet się nie zatrzymując… Cóż, fretki dużo śpią, ale gdy tego nie robią, to są przeważnie małymi „wulkanami” energii, przynajmniej moje… Zaczęłam zastanawiać się nad fenomenem „żywiołowości” moich ogonów, więc zadawałam pytania właścicielom „susłów”:

  • a: a czym karmisz?
  • w: suchym z dodatkiem mięsa
  • a: a którym suchym i jakimi gatunkami i rodzajami mięsa?
  • w: takim a takim suchym i piersiami z kurczaka, ale odkrawam cały tłuszcz
  • a: i wszystko jasne! – dieta złożona z ponad 50% węglowodanów, gdzie ostateczne maksimum powinno być w wysokości 5%, ponadto dieta praktycznie bez mięsa, tłuszczów zwierzęcych i bez kości!

Biorąc pod uwagę, to co już wiemy, jeżeli fretka dostanie ponad 50% posiłku w postaci białek i cukrów pochodzących z węglowodanów, które trawi maksymalnie w 45%, to co otrzymujemy?… Zamiast 9 kcal z tłuszczów i 4 kcal z białka zwierzęcego, fretka otrzymuje co najwyżej 2 kcal z 1g roślinek… To jest czterokrotnie mniej niż otrzymałaby w pełnowartościowym posiłku, opartym na białkach i tłuszczach zwierzęcych… Czy teraz rozumiecie, dlaczego fretki skarmiane suchym pokarmem lub źle zbilansowanym mięsem są „anemiczne” i prawie „hibernują” w zimie?… Bo nie mają energii, którą normalnie dostałyby wraz z odpowiednim dla swojego gatunku, pożywieniem… ;-(

Źródła tłuszczu

Fretka może otrzymywać tłuszcz z następujących produktów:

  1. Mięso – od 3 do 55 % zawartości tłuszczu
  2. Masło i tłuszcze zwierzęce, oleje – 80-100 % tłuszczu
  3. Jajka – ok. 11 % tłuszczu
  4. Twarogi – 1-9 % tłuszczu
  5. Mleko pełne owcze lub kozie – 4-7 % tłuszczu
  6. Ryby – 0,1-13 % tłuszczu

Przechowywanie tłuszczów

Tłuszcze są nietrwałe, ulegają psuciu (jełczeją), witaminy i NNKT w nich zawarte ulegają rozkładowi, dlatego powinniśmy je odpowiednio przechowywać:

  • w temperaturze nie mniejszej niż 0o i nie wyższej niż 12oC
  • w suchym i ciemnym pomieszczeniu
  • bez zbytniego napowietrzania (opakowanie zamknięte)
  • oliwa – w temperaturze bliższej 12oC niż 0oC (w lodówce mętnieje i zestala się)

Zepsute tłuszcze mogą powodować:

  • zatrucia pokarmowe
  • uszkodzić wątrobę i nerki

NNKT są bardzo wrażliwe na utlenianie, dlatego ich spożycie musi być skorelowane z pobieraniem w pożywieniu witaminy E (tokoferolu) pełniącej funkcję naturalnego przeciwutleniacza…

Uwaga!

  • nigdy nie stosuj w diecie fretki tłuszczów wcześniej podgrzewanych do 300oC, gdyż w tej temperaturze ulegają rozkładowi (przypalają się), wówczas powstają toksyczne dla organizmu związki, np. akroleina

…

by: Ana

foto:
1) ferretta.pl
© All rights reserved or Some rights reserved, publikacja powyższych zdjęć wymaga zgody autorów 

literatura:
[1] „Fretki – specyfika chowu pokojowego oraz najważniejsze problemy zdrowotne”, Dr Ewa Śmielewska-Łoś, lek. wet. Tomasz Piasecki, Magazyn Weterynaryjny vol. 11 nr 74/2002
[2] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997
[3] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991
[4] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999
[5] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988
[6] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000
[7] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007
[8] „How to read your report” Wellness Inc., 1993
[9] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993
[10] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992
[11] „Ferret breeding” James McKay, 2006
[12] szkolnictwo.pl

…