© All rights reserved by Liana (Freesteamer)
Odchów ręczny
Jest trudny, ale możliwy… Kiedy musimy się podjąć tego trudnego zadania?… Gdy z różnych przyczyn samica:
- straci mleko
- ma zbyt słabą laktację, ilościowo i jakościowo
- ma stan zapalny sutków i listw mlecznych
- ma zbyt liczny miot
- odrzuci młode
- straci życie
Gdy młode są w wieku:
- poniżej 7 dnia życia, ich szanse na przeżycie są minimalne, ale z każdym kolejnym dniem możemy osiągnąć sukces
- między 7 a 14 dniem, mamy 50% szans na uratowanie całego miotu
- między 14 a 21 dniem, powinniśmy spokojnie dać sobie radę
- po 21 dniu, maluchy powinny ładnie i bezproblemowo odchować się na pokarmie stałym (mięsno-kostne gerberki)
Innym rozwiązaniem jest załatwienie matki zastępczej (jeżeli nie ma dużej różnicy wieku między młodymi)… Mieszamy młode ze sobą, aby nabrały wspólnego zapachu, to minimalizuje ewentualny problem z odrzuceniem młodych przez mamkę…
Jako matki zastępcze musimy zadbać o 4 podstawowe potrzeby maluszków:
- głód
- prawidłowe trawienie
- temperaturę ciała
- higienę
Przez pierwsze 3 dni młode nie potrafią utrzymać temperatury swojego ciała na odpowiednim poziomie, powinniśmy zapewnić dokładnie kontrolowane środowisko i ciepło na poziomie ok. 30-35oC, ściśle nadzorowane lub kontrolowane termostatem, np. poduszka elektryczna, termofor, prowizoryczny termofor wykonany z butelki, itp. … Poduszkę elektryczną lub termoforki umieszczamy pod kotnikiem, owinięte w dodatkowe materiałowe pokrowce, tak aby ciałka maluszków nie dotykały ich bezpośrednio… O ile poduszka elektryczna jest łatwa w użyciu, to przy termoforach musimy kontrolować i wymieniać co kilka godzin (2-3h) wodę na ciepłą…
Gdy mamy możliwość możemy spróbować z zastępczą samicą o dużych instynktach macierzyńskich, nie będzie co prawda karmić, ale będzie ogrzewać i dbać o higienę maluszków…
Kotnik powinien zapewniać nam łatwy dostęp, gdyż często będziemy do niego zaglądać, aby nakarmić maluszki… Dno wyściełamy miękkim polarkiem i dorzucamy z tego samego materiału paski, pocięte na wielkość 2x5cm… W te skarawki będą mogły zakopać się maluszki bez ryzyka zaplątania i uduszenia…
Harmonogram karmienia
Młode muszą być regularnie karmione przez całą dobę, również w nocy, i nie można zmieniać tego harmonogramu… Musimy konsekwentnie i regularnie podawać jedzonko maluszkom w dzień i w nocy (budzić się na karmienia)… Bardzo ważne jest przestrzeganie harmonogramu i poniższych zasad karmienia:
- podajemy mieszankę mleczną o temperaturze ciała
- o stałych godzinach
- posiłki muszą być świeże i przygotowywane na bieżąco z zachowaniem dużej higieny
Młode karmimy zakraplaczem lub małą strzykawką „insulinówką” z gumową nakładką (z twardego tworzywa, zbyt miękkie może być odgryzane i połykane, co może zagrażać życiu przez zatkanie jelit), aż do zaspokojenia głodu, ale musimy uważać na przekarmienie (powoduje wzdęcie)… Użycie zakraplacza wymaga wprawy, ale również strzykawka wymaga ostrożności, bo nalewając na raz za dużo płynu do pyszczka możemy „utopić” maluszka (dobrze używać strzykawki bez tłoczka, a zatykając palcem i uwalniając pokarm stopniowo i powoli)…
| wiek | ilość | częstotliwość |
| 1-3 dni | ..0,25-1ml.. | co 1-1,5 godziny, również w nocy z 2 godzinną przerwą nocną [zaczynamy od 0,25ml na jedno karmienie i powoli zwiększamy dawkę mleka – 0,5; 0,75; 1,0; 1,25ml; itd. – oraz zwiększamy odstępy między karmieniami] |
| 3-7 dni | 1-2ml | co 2-3 godziny, również w nocy z 3-4 godzinną przerwą nocną |
| 8-14 dni | 2-3ml | co 2-3 godziny, również w nocy z 5 godzinną przerwą nocną |
| 15-21 dni | 3-5ml | co 3-4 godziny, również w nocy [stopniowo wprowadzamy naukę samodzielnego picia z naczynia] |
| 22-27 dni | 5-6ml | co 4-5 godzin, również w nocy [pozostawiamy pokarm w klatce, stopniowo wprowadzamy duże kawałki mięsa z kością – np. ponacinane podudzia kurze, żabie udka, itp.] |
| 28-42 dni [4-6 tygodni] |
10-15ml | samodzielne posiłki płynne i stałe bez ograniczeń ilościowych co 4-5 godzin, również w nocy [bez skarmiana ręcznego] |
| 43-56 dni [7-8 tygodni] |
20-30g | samodzielne posiłki płynne i stałe bez ograniczeń ilościowych co 4-5 godzin, również w nocy [stopniowo wyłączamy mleko] |
Jak karmić maluszka?
Fretkę kładziemy na otwartej dłoni, między kciukiem a palcem wskazującym, a drugą ręką zakraplaczem (który kupimy w aptece, dobrze kupić plastikowy) wkrapiamy do pyszczka jedzonko… Młode, gdy się naje samo odmawia picia, wykręcając główkę na boki… Wypełnienie brzucha jest naturalne i uwidacznia się nabrzmieniem…
Trawienie młodych jest słabe, normalnie matka czyszcząc maluszki, liże im brzuszki jednocześnie pobudzając jelita do pracy… Przejmując rolę mamki również musimy o to zadbać, w tym celu używamy wacika kosmetycznego, przy pomocy którego delikatnie masujemy brzuszek… Maluszki mogą w czasie masażu wydalać kał o jasnożółtym, pomarańczowym kolorze… Masaż jest bardzo ważny, aby zapobiec bardzo niebezpiecznym wzdęciom i kolkom… Aby uniknąć niepożądanych wzdęć można do porcji jedzonka wkropić jedną kropelkę espumisanu dla dzieci lub zamiast wody do przygotowania mleka użyć ciepłej herbatki dla dzieci firmy HIPP „Herbatka ułatwiająca trawienie” (połowa stężenia podanego w przepisie)…
filmik: PISZCZĄCE MALUCHY
Gdy maluszki będą piszczeć, to będzie oznaka, że odczuwają głód lub inny dyskomfort…
Matka do 3 tygodnia ich życia, oprócz ogrzewania i karmienia, czyści maluszki również z ekskrementów… W chwili odrzucenia, my musimy przejąć wszystkie zadania matki i poświęcać swój czas maluchom, karmiąc je, ogrzewając i nawet „podcierając”… Musimy dbać o higienę maluszków do 3 tygodnia życia, gdyż często zaschnięty kał w okół odbytu powoduje stany zapalne i owrzodzenia, oba niebezpieczne dla życia szkrabów… W tym celu musimy używać gazy lub wacika kosmetycznego lekko zwilżonego ciepłą wodą… Wszelkie zaschnięte złogi delikatnie ścieramy ze skóry i gdy zauważymy odparzenia lub zaczerwienienia zasypujemy zasypką z talkiem…
Około 3 tygodnia, młode zaczynają wędrówki na własną „rękę” i podczas tych wędrówek same odnajdują kuwetę, ale nadal trzeba kontrolować stan ich skóry pod ogonkiem… W tym czasie możemy też zostawiać im już stały pokarm i świeżą wodę, gdyż normalnie – karmione przez matkę – właśnie wtedy poznają niemleczne produkty… Jeśli w 6 tygodniu życia wszystkie młode będą jadły z miski i piły wodę, możemy zaniechać pojenia mlekiem…
Pomimo troskliwej opieki, musimy być gotowi na to, że młode i tak mogą zejść, ponieważ mogą mieć poważne wady (co tylko potwierdzi wcześniejsze działanie matki – odrzucenie) lub uda się je wykarmić, jednak będą nie w pełni zdrowe – mogą mieć problemy ze stawami, z uzębieniem, wzrokiem, itp., czyli po prostu będą kalekie… ;-(
Dieta osieroconego malucha
Najważniejsze dla małych fretek jest mleko matki, gdyż wraz z nim nabywają odporność, która zanika dopiero w 6-8 tygodniu… Wraz z mlekiem matki maluchy otrzymują wszystkie składniki odżywcze, witaminy i minerały oraz enzymy i aminokwasy… Gdy odchów przez samicę jest niemożliwy, musimy postarać się o pokarm jak najbardziej zbliżony do matczynego mleka…
Maluszki do 21 dnia życia poradzą sobie tylko z pokarmem w płynnej postaci… Można stosować preparaty mlekozastępcze dla kotów (DOLMILK CAT firmy Dolfos, MILVET firmy Eurowet, a od 4 tygodnia mleko Klara firmy OSM Łowicz) z domieszką mleka koziego firmy Farm Food… Nie stosujemy mleka krowiego!… Nie polecam również stosowania preparatów Whiskas, Beaphar czy Royal Canin, gdyż może zawierać szkodliwe i rakotwórcze substancje (BHA i BHT) i produktów innych firm, zawierających właśnie te surowce i witaminę K3 oraz mleka sojowego (innego roślinnego, np. Esbilac firmy PetAg), które nie jest przyswajalne przez fretki, a w konsekwencji może również przyczynić się do alergii, powstania kamicy w układzie moczowym lub innych schorzeń układu pokarmowego… Powyższe uwagi dotyczą również mieszanek witaminowych, np. Salvikal (niepolecany)… Należy zwrócić uwagę na skład mleka, aby miał odpowiednio wysoką zawartość protein i tłuszczów, gdyż malutkie fretki potrzebują wysokoenergetycznego jedzonka w czasie rozwoju…
Tabele porównawcze mleka i produktów mlekozastępczych:
Tab.1.
| mleko | fretki | kozie | krowie | kocie | Dolmilk Cat Dolfos |
| wilgotność (%) | 76,5 | 87 | 88 | 73 | – |
| sucha masa (%) | 23,5 | 13 | 12 | 27 | – |
| białko (%) | 25,5 | 22 | 26 |
40 |
33 |
| tłuszcze (%) | 34 | 32 | 26 | 28 |
29 |
| węglowodany (%) | 16,2 | 39 |
39 | 27 |
– |
| włókno (%) | 3,5 | – |
– |
– | – |
| popiół (%) | – | 0,8 | – | – | 1,2 |
| energetyczność (kcal/kg) |
5000 | – |
– | – |
– |
| szkodliwe substancje |
brak | brak | – | – | brak |
| ocena | + | + | – | + | + |
Tab.2.
| mleko | Milvet Eurowet |
Katzenmilch DrClauders |
Baby Cat RoyalCanin |
Feline Milk Biovet |
Kitty Milk Beaphar |
| wilgotność (%) | – | – | 3 | 4 | 3,5 |
| sucha masa (%) | – | – | 97 | 96 | 96,5 |
| białko (%) | 30 |
32 |
33 |
26,5 | 32 |
| tłuszcze (%) | 18 | 18 | 39 | 26 | 24 |
| węglowodany (%) | – | – |
18,5 | 37,5 | 33,5 |
| włókno (%) | – |
0,6 | 0,5 | – | – |
| popiół (%) | 6,7 | 7,25 | 6 | 6 | 7 |
| energetyczność (kcal/kg) |
– | – |
– | – | – |
| szkodliwe substancje |
brak | brak | olej sojowy, kokosowy |
brak składu |
BHA, K3! |
| ocena | + | + | – | – | – |
Tab.3.
| mleko | PetMilk VerseleLaga |
Kozie FarmFood |
GoatsMilk PetAg |
PetLac PetAg |
Esbilac PetAg |
| wilgotność (%) | – | 3,2 | 5 | 3 | 5 |
| sucha masa (%) | – | 96,8 | 95 | 97 | 95 |
| białko (%) | 33 | 27 | 33 |
23 |
33 |
| tłuszcze (%) | 40 | 28 | 40 | 30 |
40 |
| węglowodany (%) | 17 | 36,1 |
22 | 36 |
22 |
| włókno (%) | – | – |
– |
– | – |
| popiół (%) | 7 | 5,7 | – | 8 | – |
| energetyczność (kcal/kg) |
– |
– |
– | – |
– |
| szkodliwe substancje |
K3! | brak | olej sojowy |
olej roślinny |
olej roślinny |
| ocena | – | + | – | – | – |
Tab.4.
| mleko | .. Milk .. Animonda |
CatMilk Gimpet |
.Klara. OSM Łowicz |
KatzenMilch Pitti |
CatMilk Whiskas |
| wilgotność (%) | – | – | – | 86,3 | – |
| sucha masa (%) | – | – | – | 13,7 | – |
| białko (%) | 3,3 | 3,1 | 3 |
3,3 [24] |
3,2 |
| tłuszcze (%) | 3,5 | 3,5 | 3,3 | 3,3 [24] |
3,3 |
| węglowodany (%) | – | – |
– | 6,1 [44] |
– |
| włókno (%) | – | – |
– |
0,2 [1,5] | – |
| popiół (%) | – | – | – | 0,8 [5,8] | – |
| energetyczność (kcal/kg) |
– |
– |
– | – |
– |
| szkodliwe substancje |
brak składu |
brak składu |
oleje roślinne |
skrobia kukurydziana |
produkty roślinne |
| ocena | – | – | – | – | – |
* Niestety nie można wykonać pełnych analiz porównawczych wyżej wymienionych preparatów mlekozastępczych, gdyż nie ma pełnych składów i analiz chemicznych, co uniemożliwia dokładne przeliczenia… Radzę unikać tych produktów, które w ocenie otrzymały „-” oraz takich, na opakowaniach których nie ma dokładnego składu, czyli z czego ten produkt jest zrobiony…
Ale mleko zastępcze to tylko połowa sukcesu… Do mleka należy dodawać białko i tłuszcz zwierzęcy w innej postaci (30% słodką śmietanę – skład: białko 2,2%, tłuszcz 30%, węglowodany 3,1%, wilgotność 59%; masło, żółtko, tłusty twaróg, serwatkę, mięso), a także wapń, np. mielone skorupki jaj oraz inne witaminy i minerały niezbędne do prawidłowego rozwoju brzdąca… Oczywiście całość podajemy w starannie przygotowanych mieszankach i w płynnej postaci, bardzo starannie zmiksowane, bez grudek i ciągnącego się tłuszczu, czy ścięgien…
Odchów ręczny może być konieczny do 21 dnia i dłużej… Od 12 dnia możemy próbować przyuczać maluszki do samodzielnego jedzenia… Pozwalamy zlizywać jedzonko z palca, wylewamy naszą surową mieszankę na bardzo płaskie naczynia, aby uniknąć ewentualnego zachłyśnięcia lub utonięcia malucha…
foto: 19-to dniowe maluszki
Z wiekiem naczynia mogą być głębsze i oczywiście większe… Od 17-21 dnia możemy pozostawiać duże kawałki mięsa z kością, aby maluchy uczyły się ssać i obgryzać mięso… Z każdym dniem maluchy będą więcej jeść, ich dieta musi być podobnie urozmaicona jak dorosłych osobników… Gdy maluszki nauczą się samodzielnie jeść przechodzimy na dietę standardową…
Nauka samodzielnego jedzenia dotyczy również maluchów normalnie karmionych i pielęgnowanych przez matkę… Nie można poprzestać na karmieniu samej samiczki, gdyż wraz z rośnięciem maluchów, potrzebuje ona wsparcia i odciążenia w postaci dodatkowych posiłków dla swoich maluszków… Przy takiej nauce, należy uważać na ilość podawanego pokarmu… Nie jest to proste, gdyż zbyt duża ilość może powodować brak zainteresowania mlekiem matki, a to może skutkować zapaleniem sutków i listw mlecznych (zalegający w nich pokarm)… Natomiast, zbyt mała ilość dodatkowego pokarmu:
- nie przyniesie oczekiwanego rezultatu, w postaci równomiernego i prawidłowego rozwoju młodych
- nie odciąży samicy i może skutkować jej dużym osłabieniem oraz wyczerpaniem przez małe głodomory (zwłaszcza przy licznych miotach, powyżej 7 sztuk)
…
by: Ana
foto:
1) ferret kits by Liana (Freesteamer)
2) flickr.com
3) ferretta.pl
© All rights reserved or Some rights reserved, publikacja powyższych zdjęć wymaga zgody autorów
movie:
1) CandyMistyka
literatura i linki:
[1] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997
[2] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991
[3] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999
[4] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988
[5] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000
[6] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007
[7] „How to read your report” Wellness Inc., 1993
[8] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993
[9] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992
[10] „Ferret breeding” James McKay, 2006
[11] PetAg
[12] FarmFood
[13] Dolfos
[14] Eurowet
[15] tabele wartości odżywczych
…
-
admin
-
nina734
-
admin
