Chłoniak młodzieńczy

Chłoniak młodzieńczy, to bardziej zjadliwa odmiana chłoniakomięsaka limfatycznego (łac. lymphoma, linfoma), nowotworu, który najczęściej przyjmuje formę nowotworu bardzo złośliwego u fretek. Pomimo, że dostępna jest znaczna ilość publikacji na temat tej choroby, to właściwie wiemy bardzo mało i niestety tylko kilka przepadków zostało opisanych.

Zarówno lekarze ogólni jak i patolodzy donoszą o wzroście częstotliwości występowania chłoniakomięsaka limfatycznego w przeciągu ostatnich kilku lat – nawet do jednego, dwóch przypadków tygodniowo w niektórych klinikach. Podczas gdy wzmożona częstotliwość występowania mięsaka limfatycznego i okazyjne grupowanie się przypadków, doprowadziły do spekulacji na temat przyczyny retrowirusowej (wirusy), jednak po dziś dzień czynnik sprawczy nie został wyodrębniony.

Limfoblastyczna forma (nazywana również młodzieńczym mięsakiem limfatycznym), atakuje fretki, samce i samice, kastrowane i niekastrowane w równym stopniu, młodsze niż 2 lata, przybierając ostrą formę, zajmując:

• grasicę 
• śledzionę
• wątrobę
• inne narządy jamy brzusznej 
• oraz bardzo szybko zabijając (nawet w ciągu 7-14 dni od pierwszych objawów)

W tej chorobie, duże niedojrzałe limfocyty szybko przenikają wnętrzności, w tym: grasicę, śledzionę, wątrobę i wiele innych organów, z jednoczesnym mało widocznym lub żadnym powiększeniem węzłów chłonnych. Co niestety skutkuje wysokim procentem błędnych diagnoz, wydawanych przez lekarzy, mających małe doświadczenie z fretkami.

Objawy

Objawy kliniczne zależą od umiejscowienia nowotworu i często są niespecyficzne, ale choroba może przyjąć mnóstwo klinicznych form w zależności od tego, który organ jest zaatakowany:

• postępująca utrata masy ciała
• brak apetytu
• osłabienie 
• i senność
• czasem, nagle pojawia się gorączka 
• zapaść
• duszność w wyniku szybko i gwałtownie powiększającej się masy grasicy, która uciska na płuca oraz wysięku opłucnowego – objaw często diagnozowany, jako zapalenie płuc lub kardiomiopatia
• rozległe naciekanie wątroby przez nowotwory limfocytowe może skutkować we wzroście enzymów wątrobowych i żółtaczce, sugerując piorunującą chorobę wątroby 
• rzadko obserwuje się powiększenie węzłów chłonnych (limfadenopatię) 
• badanie rtg może wykryć twory w śródpiersiu i wysięk opłucnowy
• czasami występują objawy podobne do ciała obcego w żołądku i można wymacać guzy w jamie brzusznej w wyniku zmian, w krezkowych węzłach chłonnych^{[3, 4, 5, 6, 7, 8]}

Chłoniakomięsak limfatyczny powinien być wykluczony, zawsze gdy mamy do czynienia z jakąkolwiek poważną choroba u młodej fretki…

Diagnoza

Rozpoznanie chłoniaka opiera się na:

• dokładnym wywiadzie 
• badaniu klinicznym – ze szczególnym uwzględnieniem węzłów chłonnych, błon śluzowych i oczu
• hematologi krwi – we krwi widoczne są często niedojrzałe limfocyty i metarubricyty, możliwe są niedobory płytek krwi, erytrocytów i granulocytów kwasochłonnych (jeżeli liczba limfocytów jest większa niż 3500/mm³ lub stanowią one więcej niż 60% krwinek białych, sugeruje to chłoniakomięsaka i należy wykonać inne testy w celu potwierdzenia diagnozy, badanie należy powtórzyć po 3-4 tygodniach i jeżeli wciąż jest limfocytoza, należy wykonać biopsję podkolanowego węzła chłonnego lub biopsję szpiku kostnego)
• biochemi krwi – bardzo często wzrasta poziom wapnia we krwi (zwłaszcza przy postaci śródpiersiowej), pozostałe parametry wskazują na zaatakowane narządy
• badaniu serologicznym – może wykazać, np. białaczkę, anemię, trombocytopenię, podwyższony poziom mocznika i kreatyniny, podwyższony poziom enzymów wątrobowych oraz może stwierdzić wystąpienie zespołu niedoboru odporności
• badaniu histopatologicznym, wyciętego całego węzła chłonnego (najlepiej podkolanowego) – wynik daje ostateczne potwierdzenie rozpoznania
• badaniu szpiku kostnego – nacieki nowotworowo zmienionych limfocytów
• oraz badaniach obrazowych (rtg, usg) – są pomocne w ustaleniu stadium chłoniaka i wskazują na zaatakowane narządy

Leczenie

[…] Młodzieńczy chłoniak, który różni się od tego spotykanego u osobników dorosłych, pokazuje się nagle z bardzo silnymi objawami i rozprzestrzenia się bardzo, bardzo gwałtownie i nadal nie słyszeliśmy o przypadku gdzie ta postać zostałaby z powodzeniem leczona pomimo faktu, że jest kilka (dowiedzionych biopsją) przypadków przeżycia zwierząt zaatakowanych dorosłą formą chłoniaka, stało się to za sprawą długotrwałego leczenia chemioterapią. […]

Młodzieńczy chłoniak łamie serca, gdyż musisz oglądać swoje ukochane zwierzątko cierpiące, ale postępuje on tak szybko, że nie masz czasu, aby dostosować się do tego, co się dzieje.

W przypadku tego typu chłoniaka pozostaje opieka podtrzymująca (paliatywna):

• podawanie leków przeciwbakteryjnych o szerokim spektrum działania, w celu zwalczenia infekcji, które mogą towarzyszyć chorobie
• kortykosteroidy, np. prednizon, w celu zmniejszenia obrzęku, świądu, bólu i stanów zapalnych wywołanych przez nowotwór
• warto rozważyć immunochemioterapię za pomocą interferonu alfa-2a, gdyż ogranicza wzrost i reprodukcję guza, a także podnosi odporność organizmu
• jednak, jeśli życie zwierzaka już jest bardzo utrudnione, to zaleca się eutanazję… :-(

Opieka

Podobnie jak w przypadku standardowego chłoniaka:

• podawać fretce przepisane leki
• zapewnić jej wygodę i bezpieczeństwo
• przygotować dla niej klatkę parterową z miękką wyściółką, jeśli ma problemy z poruszaniem
• zapewnić fretce łatwy dostęp do jedzenia i wody
• ewentualnie dokarmiać, jeśli zachodzi taka potrzeba
• dogrzewać fretkę butelką z gorącą wodą lub termoforem (owinięte w ręcznik lub kocyk), jeśli zwierzak nie trzyma ciepła
• podawać leki przeciwbólowe
• podawać pokarmy bogate w żelazo celem uniknięcia anemii, np. gotowana wątróbka lub jajka na twardo
• podawać wysokokaloryczne jedzenie lub suplementy diety, a jeśli zwierzak nie chce jeść, podawać suplementy multiwitaminowe, można podawać też – koenzym Q10
• dbać o to, aby zwierzak dużo pił: wodę, płyny z elektrolitami (uwaga! Amerykanie polecają Gatorade)
• pozostawać w kontakcie z wetem i zwrócić się o pomoc w razie obrzęku, zaczerwienienia lub bólu w okolicach szwów, utraty wagi, śpiączki, zmian w zachowaniu^[7]

Podsumowanie

Lekarze, którzy leczą fretki, na pewno regularnie zetkną się z mięsakiem limfatycznym. U młodych fretek często widoczne są ślady niewydolności serca lub choroby układu oddechowego, ze względu na obecność raptownie rosnącej masy grasicy. Diagnoza mięsaka limfatycznego powinna być oparta na biopsjach zainfekowanych organów, a NIE na podstawie zmian widzianych w analizie morfologicznej krwi.

Należy pamiętać o kilku rzeczach przy ocenie i leczeniu takich przypadków, a mianowicie o tym, że im młodsza fretka zachoruje, tym gwałtowniej rozwija się choroba i tym mniej korzystne będą rokowania, z czego powinien sobie zdawać lekarz prowadzący oraz opiekun fretki, aby nie narażać fretki na niepotrzebne, przedłużające się cierpienie.

Artykuły

Chłoniak młodzieńczy

autor: Dr. Bruce Williams (1996)

Chłoniak młodzieńczy jest jednym z trzech typów mięsaka limfatycznego, który dotyka fretki. Inni ludzie mogą je sklasyfikować inaczej, jednak ja nie wierzę w dalsze ich dzielenie, gdyż te sztuczne klasyfikacje nic nie wnoszą do leczenia ani do efektu tej choroby. Z trzech klasyfikacji, które wyodrębniam, istnieje jedna młodzieńcza forma mięsaka limfatycznego.

Atakuje ona fretki poniżej 14 miesiąca życia. Generalnie odnoszę się do niej, jako typu limfoblastycznego na podstawie wyglądu bardzo niedojrzałych limfocytów, które charakteryzują ten nowotwór.  Limfocyty to typ białych krwinek, które są podporą dla odpowiedzi immunologicznej u ludzi i zwierząt.

Chłoniak młodzieńczy różni się od większości przypadków mięsaka limfatycznego, które widzimy u zwierząt ponad 4.5 letnich, nie tylko dojrzałością komórek, ale też wieloma innymi cechami. W formie młodzieńczej węzły chłonne rzadko ulegają powiększeniu, komórki nowotworowe gromadzą się w organach ciała. W przypadku białaczki limfatycznej, nowotwór zazwyczaj najpierw pojawia się w węzłach chłonnych, powodując ich powiększenie na całym ciele.

Chłoniak młodzieńczy zwykle powoduje nowotwory w wielu organach ciała naraz. Najbardziej powszechne punkty to grasica, śledziona i wątroba. Kumulacja ogromnej liczby nowotworowych limfocytów powoduje równie duże powiększenie tych organów od 2-10 x przekraczające ich normalny rozmiar.

Jednakże, ponieważ grasica znajduje się w klatce piersiowej a śledziona i wątroba w jamie brzusznej, większość zwierząt umiera na skutek powiększenia się grasicy. Ponieważ grasica powiększa się z dodatkiem nowotworowych limfocytów, zgniata ona płuca, powodując nagromadzenie płynów w klatce piersiowej, trudności z oddychaniem i ostatecznie śmierć.

Mogę z całą pewnością zrozumieć, dlaczego wiele przypadków jest źle zdiagnozowana, jako kardiomiopata – objawy obu są bardzo podobne i oba skutkują głęboką kumulacją płynów w klatce piersiowej. Jeżeli klatka piersiowa jest pełna płynu wówczas wszystkie normalne struktury klatki piersiowej – grasica, płuca i serce będą ukryte przez płyn na prześwietleniu klatki piersiowej.

Moja rada dla weterynarzy i hodowców fretek – nie zakładajcie automatycznie, że trudności, które wasza mniej niż dwuletnia fretka pokazuje są spowodowane problemami z sercem. Zawsze bierzcie pod uwagę możliwość występowania mięsaka limfatycznego przy jakiejkolwiek poważnej chorobie u młodej fretki.

Przy okazji – młodzieńczy chłoniak nie występuje jedynie u fretek. Jego formy widoczne są u wielu gatunków, a najwięcej śmiertelnych przypadków, u osobników, które nie ukończyły roku, widzimy u bydła.

Komentarze Sukie Crandall:

Młodzieńczy chłoniak, który różni się od tego spotykanego u osobników dorosłych, pokazuje się nagle z bardzo silnymi objawami i rozprzestrzenia się bardzo, bardzo gwałtownie i nadal nie słyszeliśmy o przypadku gdzie ta postać zostałaby z powodzeniem leczona pomimo faktu, że jest kilka (dowiedzionych biopsją) przypadków przeżycia zwierząt zaatakowanych dorosłą formą chłoniaka, stało się to za sprawą długotrwałego leczenia chemioterapią (tak jak protokole Jeglum).

Młodzieńczy chłoniak łamie serca; musisz oglądać swoje ukochane zwierzątko cierpiące, ale postępuje on tak szybko, że nie masz czasu, aby dostosować się do tego, co się dzieje. Nasz Helix miał to 9 lat temu.

…

Uwaga!

Większość książek lub artykułów, wykorzystanych do opracowania niniejszego tematu, zostało opublikowanych jakiś czas temu, w związku z powyższym niektóre dane, metody leczenia i leki mogą być nieaktualne (wycofane z obrotu lub nigdy nie dopuszczone do obrotu w Polsce), ale Wasz lekarz weterynarii na pewno będzie wiedział czym można je zastąpić.

Większość informacji na tych stronach napisali ludzie, którzy mają duże doświadczenie w hodowli fretek jednak nie są weterynarzami. Wszystkie teksty były konsultowane ze specjalistami.

Każda chora fretka powinna natychmiast znaleźć się u wykwalifikowanego i doświadczonego weterynarza, który specjalizuje się w leczeniu fretek. Pamiętaj fretki należą do zwierząt, u których symptomy choroby występują bardzo późno, co może prowadzić do ich nagłej śmierci. Nie próbuj żadnych “domowych sposobów” bez konsultacji ze specjalistą, nawet jeśli jakiś znajdziesz gdzieś w tekście na tej stronie. Informacje tu zawarte mogą powiększyć Twoją wiedzę i wyczulić Cię na niespecyficzne objawy w zachowaniu Twojej fretki, ale pamiętaj niewłaściwa, samemu postawiona diagnoza może decydować o jej życiu.

Wszystkie prawa zastrzeżone!

…

tłumaczenie: Agrest, Ana
opracowanie i korekta: Ana 

foto:
1) ferretta.pl
Fotki, zdjęcia i ryciny zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych lub szkoleniowych
© All rights reserved or Some rights reserved, publikacja powyższych zdjęć wymaga zgody autorów 

literatura:
[1] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997
[2] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991
[3] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999, Sima WLW 2005
[4] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988, 1998
[5] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000
[6] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007
[7] „How to read your report” Wellness Inc., 1993
[8] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993
[9] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992, 2001
[10] „Ferret breeding” James McKay, 2006
[11] „Cluster of cases of juvenile mediastinal lymphoma in a ferret colony”, Batchelder M.A., Erdman S.E., Li X. and Fox J.G., Laboratory Animai Science 46/1996, s. 271-4
[12] „Ferrets, Rabbits, and Rodents: Clinical Medicine and Surgery”, Brown S.A. (1997) Neoplasia. In: E.V. Hillyer and KE Quesenberry (eds)., W.B. Saunders, Philadelphia 1997, s. 99-114 
[13] „Diagnosis and management of neoplastic disease in ferrets”, Brown S.A., Pap er given at BSAV A Congress, Birmingham UK, 1998
[14] „Clinical and pathological findings in ferrets with lymphoma: 60 cases (1982-1994)”, Erdman S.E., Brown S.A., Kawasaki T.A., Maare F.M., Li X. and Fox J.G., Joumal of the American Veterinary Medical Association, 208/1996, s. 1285-9
[15] „Multiple spIeni c myelolipomasin a ferret (Mustela putorius Juro)”, Erdman S.E., Brown S.A., Li X., Fox J.G. and Erdman S.E., Laboratory Animal Science, 46/1996, s. 101-3 
[16] „Complex ceruminous gland adenocarcinoma in a brown footed ferret (Mustela putorius furoy”, Rudmann D.G., White M.R. and Murphey J.B., Laboratory Animol Science, 44/1994, s. 637-8  
[17] „Granular celi tumour in the central nervous system of a ferret (Mustela putorius Juro)”, Sleeman Y.M., Clyde V.L. and Brenneman K.A., Veterinary Record, 138/1996, s. 65-6 
[18] „Thymoma in two ferrets”, Taylor T.G. and Carpenter J.L., Laboratory Animal Science, 45/1995, s. 363-5 
[19] „Pathology of the domestic ferret. Proceedings of a CL.”, Williams B.H., Davis Foundation European Symposium, 1996 
[20] „Voglio un furetto”, lekarz weterynarz Alessandro Melillo
[21] „Ferret Medicine”, Joerg Mayer DVM, Gretchen Kaufman DVM, Cummings School of Veterinary Medicine at Tufts University, 2009 
[22] „Fretki seniorzy i ich specjalne potrzeby”, Midwest szpital dla ptaków i zwierząt egzotycznych
[23] therios.strefa.pl/porady/chloniak
[24] ratguide.com/health/neoplasia/lymphomas
[25] aamefe.org/linfoma_felino 
[26] afip

…