„… To chyba najsmutniejszy powód, do opracowania tematu, jak śmierć własnego zwierzaka… Ale chyba też największa motywacja… ”
Ana

Wątroba

Wątroba, jest największym gruczołem w organizmie… Jego funkcje są wielorakie i w większości niezbędne – wątroba jest chyba najbardziej wszechstronnym organem – tak wiele pełni ról… Najważniejszymi (ale nie jedynymi) są:

  • filtrowanie organizmu – ma za zadanie metabolizowanie różnych substancji z krwi i uczynienie ich nieszkodliwymi, przygotowanymi do wydalenia
  • udział w procesie krzepnięcia
  • produkowanie soku żółciowego, biorącego udział w emulgowaniu tłuszczów – rozbijaniu ich na drobniutkie cząsteczki dzięki czemu jest znacznie łatwiej rozkładany przez enzymy trzustkowe
  • magazyn krwi – potrafi się w niej znajdować nawet około 20 % całej krwi obecnej w organizmie – jest przechowywana i uwalniana do krwiobiegu w razie potrzeb

Biorąc pod uwagę to – jak ważnym organem jest wątroba – oczywistym się staje, że w przypadku jej uszkodzenia organizm narażony jest na duże ryzyko i niebezpieczeństwo…

Najczęstszymi przyczynami uszkodzenia wątroby są zatrucia i infekcje…

Objawy

Objawy mogą być najróżniejsze:

  • problemy z krzepliwością krwi (długie krwawienie po skaleczeniach)
  • krwawe wybroczyny na błonach śluzowych, gałkach ocznych
  • krew w kale
  • powiększenie obwodu brzucha
  • jego tkliwość, bolesność przy uciskaniu – a co za tym idzie, np. niechęć do głaskania, podnoszenia
  • biegunki i rozwolnienia (wynik złego trawienia tłuszczu)
  • zażółcenie białek oczu i błon śluzowych
  • ataki padaczkowe (objaw często bagatelizowany, traktowany jako padaczka – a w rzeczywistości wielokrotnie jest pierwszym objawem uszkodzenia wątroby)
  • osłabienie, senność – często nawet otępienie (wynikające z samozatruwania się organizmu)
  • wodobrzusze

Wątroba – o czym wie prawie każdy – ma wielkie zdolności samoregeneracji, ale pod warunkiem, że się jej pomoże, wspomagając: dietą, lekami, wyeliminowaniem przyczyny – często na początku zwierzę wymaga również oczyszczenia organizmu z toksyn, które się już nagromadziły, a wątroba jest zbyt mało wydolna żeby się ich pozbyć…

Diagnoza

Przy każdym podejrzeniu niewydolności wątroby lub niebezpieczeństwie, że jakiś objaw wynika z jej niedomagania – trzeba to sprawdzić… Każda chwila zwłoki w postawieniu prawidłowego rozpoznania, to potencjalnie większe uszkodzenia…

Chorą wątrobę w sumie łatwo zdiagnozować:

  • pierwszym badaniem jakie należy wykonać jest zwykłe badanie krwi – morfologia, która pozwoli ocenić stan ogólny organizmu
  • wraz z biochemią – przede wszystkim oznaczenie poziomu enzymów wątrobowych oraz kreatyniny i mocznika (choroby wątroby często idą w parze z chorymi nerkami)
  • kolejnym badaniem powinno być USG jamy brzusznej, które dokładniej oceni stan wątroby, gdyż niektóre choroby nie powodują podwyższenia enzymów wątrobowych

W przypadku gdy badania potwierdzą chorobę wątroby i wskażą przyczynę oraz rodzaj uszkodzeń, zwierzak będzie musiał natychmiast przejść na dietę i zacząć stosować leki osłaniające ten organ, aby zminimalizować ryzyko powstawania dalszych uszkodzeń…

Przyczyny i leczenie

  • jeśli istnieje ryzyko, że przyczyną jest infekcja wirusowa – trzeba zastosować dodatkowe leczenie w tym kierunku
  • w przypadku, gdy przyczyną uszkodzenia wątroby jest zatrucie – to po szybkim zdiagnozowaniu oraz opanowaniu sytuacji i pewnym czasie rekonwalescencji można mieć nadzieję na powrót zwierzaka do pełnego zdrowia – właśnie dzięki zdolności tego organu do regeneracji
  • w przypadku marskości wątroby (może być bezobjawowa) – nie możemy liczyć na szybki powrót zwierzaka do zdrowia – jednak dzięki odpowiedniej opiece i odrobinie szczęścia, można postęp choroby bardzo opóźnić, zapewniając jeszcze sporo czasu i całkiem fajnego życia

Najważniejsze jest szybkie postawienie diagnozy i rozpoczęcie leczenia…

Dieta

Wspomagająca dieta, która pozwoli przepłukać wątrobę i uwolnić ją z toksyn, z którymi nie potrafi już sobie sama poradzić to:

Do koktajlu można dodawać:

  • mielone, surowe kości lub skorupki jaj w zależności co jest korzystniejsze w odniesieniu do współistniejących problemów z nerkami
  • całe jajko przepiórcze
  • masło, tłustą śmietanę lub olej z łososia w zastępstwie ciężkostrawnych skór, łoju, słoniny
  • gotowaną marchewkę i pietruszkę (nać pietruszki po sparzeniu)
  • leki, które można wykorzystać w terapii: sylimarol (ostropest plamisty), esseliv duo, essentiale (fosfolipidy), hepatil (ornityna), propolis plus, ostropest plamisty, siemię lniane (świeżo mielone ziarna) – dawki lub odpowiedniki weterynaryjne należy bezwzględnie uzgodnić z prowadzącym lekarzem weterynarii!
  • witaminy: A (wątróbka indycza – max. 9g na posiłek), D (tran), E (olej rybi, lniany) i K2 (jajko przepiórcze)

Profilaktyka

Wątrobę można wspomóc poprzez przyjmowanie naturalnych substancji przyspieszających jej regenerację i prawidłowe funkcjonowanie przed wystąpieniem jakichkolwiek objawów chorobowych, czy samych chorób…

Standardowo, dietę możemy wzbogacać o:

  • mielone ziarna / wyciąg z nasion ostropestu plamistego – zawiera sylimarynę, która działa żółciotwórczo i żółciopędnie, obniża poziom cholesterolu we krwi, a tym samym hamuje powstawanie blaszek miażdżycowych, chroni wątrobę przed działaniem trucizn, zapobiega marskości i powstawaniu kamieni żółciowych (np. Sylimarol, Maximarol, Sylicynar, Verdin)
  • kiełki soi – fosfolipidy nasion soi (Essentiale Forte, Esseliv Forte, Essetreen Complex), dostarczają składnika, który jest budulcem błony komórkowej hepatocytów, dzięki czemu wpływają one ochronnie na komórki wątrobowe, które mogą prawidłowo spełniać swoje funkcje (można również sięgnąć po preparaty zawierające fosfolipidy z lecytyny rzepakowej, pozyskiwanej z oleju rzepakowego, np. Hepatil Complex, Esseliv Duo) – skuteczne przy wszelkiego rodzaju:
    – uszkodzeniach wątroby, np. spowodowanych niektórymi lekami lub substancjami toksycznymi;
    – kamicy żółciowej
    – zaburzeń czynności dróg żółciowych
  • wyciąg z ziela karczocha – zawiera cynarynę, cynaropikrynę, działają one rozkurczająco na drogi żółciowe, a także żółciotwórczo i żółciopędnie, ponad to odtruwająco i przeciwzapalnie, obniżają poziom cholesterolu we krwi, są przeciwutleniaczami, które wiążą wolne rodniki, uszkadzające komórki wątrobowe (np. Cynarex, Karczoch, Doppel Herz na wątrobę)
  • wyciąg z orczy boldo – zawiera boldynę, która działa żółciotwórczo, rozkurczowo na drogi żółciowe, działa ochronnie na komórki wątroby, a także wpływa na pobudzenie apetytu (np. Boldaloin czy Boldovera)
  • wyciąg z ostryża długiego (kurkumy) – zawiera kurkuminę i olejek eteryczny, one także wykazują działanie żółciotwórcze, a ponad to rozkurczowe, bakteriobójcze i przeciwzapalne; kurkumina działa ochronnie na miąższ wątroby i posiada właściwości antyutleniające, tak jak cynaryna (np. Verdin, Solaren)
  • aminokwasy – głównie L-arginina i L-ornityna, a także kwas tiazolidynikarboksylowy, który przekształca się w L-cysteinę; związki te przyspieszają odtruwanie organizmu, wpływają korzystnie na metabolizm białek, tłuszczów i węglowodanów w organizmie, ich działanie ochronne jest szczególnie ważne w przypadku zanieczyszczeń środowiska i dużych ilości leków (np. Hepatil czy Hepatenal Max)

Preparaty zawierające sylimarynę, cynarynę, kurkumę czy boldynę, czyli żółciopędne należy podawać po posiłku, doraźnie … Jednak w przypadku ciężkich chorób wątroby czy niedrożności dróg żółciowych nie powinno stosować się tego typu preparatów…

Słowniczek:

Marskość wątroby charakteryzuje się zastępowaniem komórek włóknami tkanki łącznej, które burzą jego prawidłową budowę, doprowadzając do upośledzenia funkcji metabolicznych, utrudnienia odpływu żółci oraz są przyczyną powstania nadciśnienia wrotnego. Przyczynami marskości mogą być m.in. toksyny (w tym alkohol), choroby metaboliczne, zakażenie wirusem.

Uszkodzenie wątroby jest nieodwracalne, można jednak spowolnić lub zatrzymać postępy zwłóknienia, jeśli rozpocznie się umiejętne leczenie.

Uwaga!

Większość książek lub artykułów, wykorzystanych do opracowania niniejszego tematu, zostało opublikowanych jakiś czas temu, w związku z powyższym niektóre dane, metody leczenia i leki mogą być nieaktualne (wycofane z obrotu lub nigdy nie dopuszczone do obrotu w Polsce), ale Wasz lekarz weterynarii na pewno będzie wiedział czym można je zastąpić.

Większość informacji na tych stronach napisali ludzie, którzy mają duże doświadczenie w hodowli fretek jednak nie są weterynarzami. Wszystkie teksty były konsultowane ze specjalistami.

Każda chora fretka powinna natychmiast znaleźć się u wykwalifikowanego i doświadczonego weterynarza, który specjalizuje się w leczeniu fretek. Pamiętaj fretki należą do zwierząt, u których symptomy choroby występują bardzo późno, co może prowadzić do ich nagłej śmierci. Nie próbuj żadnych “domowych sposobów” bez konsultacji ze specjalistą, nawet jeśli jakiś znajdziesz gdzieś w tekście na tej stronie. Informacje tu zawarte mogą powiększyć Twoją wiedzę i wyczulić Cię na niespecyficzne objawy w zachowaniu Twojej fretki, ale pamiętaj niewłaściwa, samemu postawiona diagnoza może decydować o jej życiu.

Wszystkie prawa zastrzeżone!

by: Ana

foto:
1) ferretta.pl
© Fotki, zdjęcia i ryciny zamieszczono w celach poglądowych, dydaktycznych, informacyjnych lub szkoleniowych • © All rights reserved or Some rights reserved, publikacja powyższych zdjęć wymaga zgody autorów 

literatura:
[1] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997
[2] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991
[3] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999
[4] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988, 1998
[5] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000
[6] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007
[7] „How to read your report” Wellness Inc., 1993
[8] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993
[9] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992, 2001
[10] „Ferret breeding” James McKay, 2006
[11] „Fretki – specyfika chowu pokojowego oraz najważniejsze problemy zdrowotne”, Dr Ewa Śmielewska-Łoś, lek. wet. Tomasz Piasecki, Magazyn Weterynaryjny vol. 11 nr 74/2002
[12] „Gastrointestinal Disease in Ferrets” Katrina D. Ramsell PhD, DVM, veterinarypartner.com, 2012 

   

  • To chyba najsmutniejszy powód, do opracowania tematu, jak śmierć własnego zwierzaka… Ale chyba też największa motywacja… ;-(